واشنګټن ــــ د افغانستان د شپږو ګاونډیو هېوادونو د بهرنیو چارو وزیران په هغه دوه ورځنۍ غونډه کې ګډون کوي چې نن به په ازبکستان کې پیلېږي او دې غونډې ته د طالبانو د بهرنیو چارو وزیر امیر خان متقي هم ورغلی دی.
په سمرقند کې جوړېدونکې دې غونډه کې به د افغانستان پر حالاتو خبرې کېږي چې د ازبکستان په ګډون به پکې د روس، چین، ایران، پاکستان، تاجکستان او ترکمنستان د بهرنیو چارو وزیران ګډون کوي.
د ازبکستان د بهرنیو چارو وزارت ویلي، د دې غونډې د جوړېدو لپاره یې بشپړ چمتوالی نیولی او ټاکل شوې ده چې نن د پنجشنبې- زیارت په ورځ پیلېدونکې غونډه کې به د افغانستان په روانو حالاتو خبرې وکړي.
د پاکستان د مملکت مرکزي وزیره حنا رباني کهر هم د یو پلاوي په مشرۍ په دې غونډه کې ګډون کوي.
د وزارت ویاندې ممتاز زهرا بلوچ د شورو- چارشنبې په ورځ په یو بیان کې ویلي چې مېرمن حنا رباني کهر به د غونډې په څنډه کې د ګاونډیو هېوادونو له خارجه وزیرانو سره هم وویني:
"د افغانستان د ګاونډیو هېوادونو مېکنیزم په 2021م کال کې د پاکستان په هڅو پیل شوی چې مقصد یې د افغانستان د حالاتو په اړه د سیمه ییزې همږغۍ پیدا کول دي".
زهرا بلوچ ویلي پاکستان به د یوه پرامنه، ارام، خپلواک، سوکاله او په نړۍ پورې افغانستان د ګډو مقصدونو لپاره د ټولو هڅو ملاتړ ته دوام ورکړي.
د چین د بهرنیو چارو وزارت هم په خپل یو بیان کې ویلي چې د خارجه وزیر قین ګېنګ په مشرۍ پلاوی به یې په دې غونډه کې ګډون کوي. وزارت ویلي چین غواړي افغانستان یو ازاد او ټولشموله حکومت ولري او د ګاونډیانو په ګډون له نورې نړۍ سره دوستانه اړیکې ولري.
د طالبانو د حکومت د بهرنیو چارو وزارت مرستیال ویاند حافظ ضیاء احمد وایي، د مولوي امیر خان متقي په مشرۍ د طالبانو د حکومت یو پلاوی هم په دې غونډه کې د ګډون لپاره سمرقند ته رسېدلی دی. هغه پر ټویټر لیکلي:
"په پام کې ده چې د بهرنيو چارو وزير به د ناستې په څنډو کې د سيمې د ځينو هېوادونو د بهرنیو چارو وزيرانو سره دوه اړخيزې ناستې هم ولري".
د افغانستان د بهرنیو چارو مخکیني وزیر حنیف اتمر د سمرقند غونډې ته په یو پرانیستي لیک کې ویلي چې طالبانو په منظم ډول د خلکو د بشري او بنیادي حقونو سرغړونې کړې او خبرداری یې ورکړی چې په افغانستان کې د بشري او سیاسي بحران د پېښیدو خطر دی.
حنیف اتمر د دې غونډې له ګډونوالو غوښتي، پر طالبانو دې فشار زیات کړي چې دغه ډله د خلکو غوښتنې ومني او د دوحې له تړون سره سم پر خپلو ژمنو باندې عمل وکړي.
د 2021م کال د اګست په پینځلسمه چې طالبان پر افغانستان واکمن شوي پاکستان او د منځنۍ اېشیا هیوادونو په دغه هیواد کې د داعش او ټي ټي پي په ګډون د ترهګرو ډلو د فعالیتونو په اړه اندېښنې ښکاره کړې ي او پر دې مسئله یې څو غونډې کړې دي.
په دې لړ کې روس د روان کال په فرورۍ کې د افغانستان د حالاتو د ارزولو لپاره د چین، هند، ایران، تاجکستان، قزاقستان، قرغزستان، پاکستان او ازبکستان د هیوادونو د ملي امنیت د سلاکارونو یوه غونډه جوړه کړې وه.
