د صحت عالمي اداره: افغانستان او پاکستان د پولیو ختمولو ته نږدې شوي دي

واشنګټن - افغانستان او پاکستان سږ کال پخپلو علاقو کې د پولیو یو ډېر کم شمېر کېسونه رپوټ کړي او دې توقعاتو زور اخېستی چې یاد ګاونډي ملکونو کې ممکن په آینده څو میاشتو کې د پولیو فلج کوونکي وایرس خورېدل ختم شي.

د پاکستان چارواکو ویلي چې د 2023 کال په وړومبیو اوو میاشتو کې، صرف یو درې کلن ماشوم ته پولیو لګېدلی. تېر 2022 کال کې په اولو اوو میاشتو کې د پولیو شل کېسونه رپوټ کړی شوي و.

بل طرف ته په افغانستان کې چارواکو ویلي چې په سږ کال د پولیو پېنځه (5) پېښې رپوټ شوي. تېر کال افغانستان کې د پولیو د واقعاتو شمېر دوه (2) رپوټ شوی و.

د صحت په عالمي اداره کې د بحیره روم د شرقي سیمې د پولیو ختمولو څانګې مشر ډاکټر حمید جعفري وایي: "پاکستان او افغانستان هېڅ کله په یو وخت کې د پولیو د MPV1 ډول د ختمولو هدف ته دومره ډېر نه و نږدې شوي."

جعفري همدا راز وي او اې ته په لیکلي جواب کې ویلي دي: "او که غواړو چې د نړۍ نه بالاخره وایلډ پولیو وایرس ختم کړو، نو دواړه ملکونو ته په کار ده چې د سیاسي، انتظامي او امنیتي ادارو په پوره ملاتړ سره، دغه هدف ته په مشترکه توګه سره ورسیږي."

د افغانستان په څلوردېرشو (34) ولایتونو کې، صرف د پاکستان سره جوخت د ننګرهار او کونړ په دوو ولایتونو کې د پولیو خورېدل پاته دي. د سرکاري ډېټا ترمخه، ټول هغه پېنځه د پولیو کېسونه چې سږکال په افغانستان کې رپوټ شوي، په ننګرهار ولایت کې و.

د صحت عالمي ادارې چارواکي، جعفري وي او اې ته دا هم لیکلي چې په 2021 او 2022 کلونو کې چې په سیمه کې د پولیو کمپینونو ته کوم خلل مخې ته شو، له امله یې ماشومان د پولیو او نورو هغو مرضونو د خطرې سره مخ پاته شول کوم چې په وېکسینونو سره د مخنیوي وړ دي.

وړاندې تر دې چې د 2021 کال په اګسټ میاشت کې طالبان بېرته افغانستان باندې قبضه ولګوي، اسلامي تندلارو وخت ناوخت د صحت برخې په رضاکارانو باندې چې د پولیو وېکسینونه به یې کول، حملې کولې. د 2021 کال په اکټوبر میاشت کې، طالبانو په افغانستان کې د ډبلیو اېچ او له اړخه د وېکسین د یو کمپېن ملاتړ وکړ او دې سره د پولیو سره د مبارزې پروګرام وکړای شول چې د هغه کال په وروستیو کې په ټول ملک کې د قطرو کمپېن له سره پیل کړي.

د جعفري وینا ده چې د هغه مهال نه پس، د افغانستان په میلینونو ماشومانو چې لږ ترلږه په څلورو کلونو کې یې د پولیو قطرې نه وې اخېستې، دا وېکسین ور ورسېدلو.

هغه زیاتوي: "د کال 2022 د وروستیو راهېسي، د افغانستان په ختیځه سیمه کې د وېکسینونو د کمپینونو معیار د پام وړ بهتره شوی دی او که په دې معیار کمپینونه دوام وکړي، په خطه کې به د انسانانو ترمنځ د پولیو وایرس خورېدو ته خلل جوړ شي."

د صحت د عالمي ادارې د دې چارواکي وینا ده چې په کار ده په ټول 2023 کال کې د افغانستان او پاکستان ترمنځ د سرحد دواړو غاړو ته د پولیو د ختمولو چارې هماهنګ وساتلی شي.

د کال 2021 د جنوري میاشتې راهېسي په پاکستان کې د پولیو ټولې هغه د پولیو واقعې چې کومې رپوټ شوي، هغه د خیبرپښتونخوا په اوه (7) پولیو ځپلو ضلعو کې دي.