امریکې او ایران د جمعې په ورځ وویل چې د ایران د اېټمې پروګرام په سر د کال ۲۰۱۵ اېټمي معاهده د بحالولو دپاره به په ویانا کې په غېر مستقیم ډول خبرې شروع کوي.
د دواړو ملکونو دغه خبرې چې د نهې، سه شنبې، په ورځ شروع کېدونکي دي د ایران د اېټمي معاهدې د بیا راژوندۍ کولو په لړ کې د پراخو مذاکراتو برخه دي.
د وي او ای د انګریزۍ څانګه په خپل رپورټ کې وايي چې تهران تر اوسه پورې د امریکې سره نېغ په نېغه خبرو نه انکار کړی دی خو واشنګټن د ایران د دې فېصلې هرکلی و کړو چې د اسټریا سرښار ویانا کې به په غېر مستقیم ډول مذاکراتو کې کښېني او د ایران فېصله یې صحت مند ګام وبللو.
واشنګټن وویل د ایران د دغه ګام په نتېجه کې به ټوله توجه دې ته مرکوزه شي چې د معاهدې ټول فریقېن د لوظنامې پابندۍ ته راکښ کړي.
په ویانا کې د امریکې او ایران دغه مذاکرات د یورپي ملکونو اتحاد یورپین یونین د کوښښونو په نتېجه کې کېږي او د یونین یو چارواکي وویل د خبرو هدف دا دې چې په اینده دوو میاشتو څه موافقه ترلاسه کړی شي.
د امریکې پخواني صدر جوبایډن په کال ۲۰۱۸ کې امریکا د ایران اېټمي معاهدې نه ووېستله.
د صدر ټرمپ جانشین صدر جوبایډن ایران سره د معاهدې د بحالۍ خبره کړې ده خو د وي او ای رپورټ وايي واشنګټن او ایران په مجمله کې دي چې څوک به لومړی ګام اخلي.
په ویانا کې د مجوزه خبرو په اړه یو يورپي سفارتکار وویل چې ایران او امریکا دواړه په دې ښار کې دي خو دواړه به په یوه کوټه کې نه وي.
د امریکې د خارجه وزارت یا سټېټ ډپارټمنټ ترجمان نېډ پرایس وویل د خبرو په جوړښت کې د کاري ډلو یا ورکنګ کروپس جوړول شامل دي چې پکې به د نورو ملکونو ترڅنګ ایران هم و ي.
نېډ پرایس وویل مذاکرات په مشکل وي او پکې په سمدستي ډول د پرمختک توقع نه ده پکار خو زیاته یې کړه "مونږ ګڼو چې دا د وړاندې تګ صحت مند ګام دی."
هغو وویل امریکې د ایران سره په مستقیم ډول خبرو ته هم تیاره ده.
ایران سره د اېټمي معاهدې نه د وتلو وروسته امریکې په تهران اقتصادي پابندۍ بیا پرځای کړې. تهران د بندیزونو د لرې کېدو غوښتنه کوي.
د یورپېن یونین چارواکي وویل د ویانا په مذاکراتو کې به په دې غور کولی شي چې په ایران کومې پابندۍ لرې کېدلی شي او ایران د اېټمي معاهدې دلاندې کومې ذمه وارۍ پوره کولی شي.
د امریکې او د ایران نه علاوه د ایران د اېټمي معاهدې په نورو فریقېنو کې فرانس، روس، جرمني، چین او برطانیه شامل وو او معاهده یې په ځای ساتلې ده. د وړاندې تګ په اړه دغو ملکونو د جمعې په ورځ انلاین غونډه وکړه.
د ایران خارجه وزیر محمد جواد ظریف د جمعې په ورځ په خپل یو ټوېټر پېغام کې امریکې سره نېغ په نېغه خبرې رد کړې خو ویې وېل د مذاکراتو هدف باید چې د بندیزونو لرې کېدل او د ایران د معاهدې پابندي کول وي."
د دوو سفارتکاران ترمخه د مذاکراتو په لومړي پراو کې به څو ورځې د خبرو ناستې کېږي او بیا به په اینده هفتو کې نور مذاکرات وي.