ژوندۍ د اسرایل او حماس د جګړې تازه حال
د سيای اې او موساد مشرانو د اسرایل حماس جګړې د وقفې غزولو او یرغمل کسانو پر خوشي کېدو خبرې کړې
د امریکې صدر جو بایډن خپل یو ډېر باوري او زیات اغېز لرونکی چارواکی په دې هیله منځني ختیځ ته د خبرو لپاره لېږلی چې د اسرایلو او حماس تر منځ جګړه کې لنډمهاله کمزورې وقفه یو څه نوره وغزول شي.
اسرایلي او نورو نړیوالو رسنیو هم د سفارتي سرچینو په حواله ویلي چې ویلیم برنز په دوحه کې د اسرایل د استخباراتي ادارې موساد له مشر ډېویډ بارنیا، د قطر او مصر له چارواکو سره لیدلي دي، خو سرچینې وایي دا نه ده معلومه چې د دوی د خبرو څه نتیجه را ووتله.
یوه امریکایي چارواکي وي او اې ته ومنله کړه چې د امریکې د سنټرل استخباراتي ایجنسۍ سي ای اې مشر ویلیم برنز د سه شنبې- نهې په ورځ قطر ته سفر کړی چې د لوړې کچې په خبرو کې برخه واخلي، وایي په هغه کې "د یرغمل شویو په اړه بحثونه هم شامل دي."
یوې امریکایي سرچینې رویټرز خبري ایجنسۍ ته ویلي چې د امریکا، اسرایل، قطر او مصر د مشرانو دا ناسته "په انساني بنیاد د وقفې تړون لا نور پسې غزول او په راتلونکې مرحله کې د ممکنه تړون په اړه نور بحثونه پیل کول دي".
د اسرایل او حماس په جګړه کې د وقفې شپږمه ورځ: نن د نورو یرغملو او بندیانو د خوشي کېدو تمه ده
د اسرایل او حماس جنګ بندي چې د شپږو ورځو پورې غځېدلې پرون د جنګ بندۍ پينځمه ورځ وه، او حماس پرون د نهې يا سه شنبې په ورځ ناوخته نور يرغمل شوي کسان خوشي کوي او د دغې لږه شېبه وروسته اسرایل نور فلسطيني بنديان ازاد کړي دي.
د اسرايل پوځ ویلي، دغزې نه 12 يرغمل شوي کسان خوشي شوي لس پکې اسرايليان او دوه نور بهرنيان دي
او د فلسطين د بنديانو کلب ویلي، د دغو کسان په بدل کې اسرایل په لويدیځه غاړه کې قېدي 30 فلسطينيان ازاد کړي 15 پکې ښځې او 15 تنه یې ځوانان وو.
د رپورټونو ترمخه نن د شورو يا چهارشنبې په ورځ د اسرايل او حماس لخوا د نورو يرغمل شوو او قېديانو خوشي کېدو تمه څرګنديږي.
د اسرایل او حماس ترمنځ د څلورو ورځو بندي د ګل يا دوشنبې په شپه سر ته رسېدلې خو جنګ بندي بيا د دوو نورو ورځو دپاره غځولو شوې وه.
اسرایل او د حماس مشرانو امکان څرګند کړی چې د حماس په ولکه د یرغمال کسانو د ازادۍ دپاره به معاهدې ته ورسېږي
واشنګټن (وي او ای/ای اېف پي/روېټرز) اسرایل او د فلسطيني مسلح ډلې حماس مشرانو د نهې، سه شنبې، په ورځ امکان څرګندو کړو چې د هغه کسانو د ازادۍ په اړه په معاهدې وشي چې اکتوبر په اوومه نېټه په اسرایل د حماس د حملې په مهال وسله والو یرغمال کړي دي.
اسرایلي وزیراعظم بېنجمن نېټن یاهو عسکرو ته وویل یرغمال کسانو د ازادۍ په لړ کې پرمختګ دوام لري، په دې موقع څه نه شي وېلی خو امید کوي چې زر به ښه خبر واورېدل شي.
د فلسطيني قېدیانو د چارو ادارې مشر قدوره فارس وویل د قیدیانو په تبادله کې به هغو د۳۵۰ ماشومانو او د ۸۲ فلسطیني مېرمنو ازادېدل شامل وي چې د اسرایل په قېد کې دي.
د اکتوبر په اوومه نېټه په اسرایل د حملې په مهال د حماس وسله والو ۲۴۰ کسان یرغمال ونیول. په حمله کې تر ۱۲۰۰ پورې کسان وژل شوي دي.
د تېرو څو ورځو راهسې د امریکې خبري اکاونټونه دا خبرونه ورکوي چې ممکنه ده حماس ۵۰ ښځې او ماشومان یرغمالان ازاد کړي او په جګړه کې د پینځو ورځو وقفه وکړی شي.
د اسرایل هارېټس اخبار وویل امکان دی چې قطر د نهې، سه شنبې، په ورځ د معاهدې تفصیلات شایع کړي. قطر د یرغمالانو د ازادۍ دپاره مذاکراتو کې د ثالث کردار ادا کړی دی.
د قطر خارجه وزارت وویل مذاکرات حساس او حتمي پړاو ته رسېدلي دي.
ای پي: د غزه په شمالي برخه کې د اسرایلي ځواکونو او فلسطیني وسله وال جنګېدلي
واشنګټن (ای پي) د غزه په شمالي برخه کې اسرایلي ځواکونه د نهې، سه شنبې، په ورځ د فلسطیني وسله والو سره د کډوالو په یو کېمپ کې او د یو هسپتال شاو خوا وجنګېدل.
اېسوسي اېټېډپرېس خبري اداره وايي په غزه کې د جګړې اووه هفتې وشوې، په سیمه کې د تېرو څو هفتو راهسې بجلي نشته او خلک خوراک او د بنیادي ضرورت نورو شیانو ته باوري لاس رسی نه لري.
د رپورټ ترمخه، د اسرایلي ځواکونو او حماس وسله والې ډلې د جنګ کرښه د غزه ښار په مضافاتو کې خبلیه کېمپ ته منتقل شوی دی چېرته چې په کال ۱۹۴۸ کې د اسرایل د قیام راهسې بې کوره فلسطينیا ژوند کوي.
ای پي وايي اسرایل په تېرو څو هفتو کې په دغه علاقه بمباري کړې او اسرایلي ځواکونه وايي د غزه ښار نه د ویستل کېدو وروسته د حماس وسله وال دغه ځای جمع شوي دي.
د اېنډونیشیا هسپتال سره نږدې هم جګړه سخته شوې. فلسطيني چارواکي وايي په سلګونو کسان په هسپتال کې ګېر دي. یوه ورځ وړاندې قریباً ۲۰۰ کسان د هسپتال نه وویستل شوو.
بلخوا د حماس ځینو مشرانو ویلي د نړیوالو دریم ګړو په کوښښونو یرغمال کسانو د ازادۍ دپاره معاهدې ته نږدې شوي دي. په اووم اکتوبر په اسرایل د حماس په حمله کې وسله والو ۲۴۰ یرغمال ونیول. په حمله کې تر ۱۲۰۰ پورې کسان وژل شوي دي. د حملې په جواب کې اسرایل په غزه کې دحماس خلاف جنګ شروع کړی او فلسطيني چارواکي وايي په غزه کې د ۱۱۰۰۰ نه زیات کسان وژل شوي دي.
په غزه کې د مواصلاتو نظام په جزوي توګه بحال شو
واشنګټن (وي او ای/ای پي/ای اېف پي/روېټرز) د مواصلاتو فلسطینۍ کمپنۍ پېلټېل وویل د جنرېټرو دپاره تېل ترلاسه کولو وروسته یې په غزه کې د موبایل او انټرنېټ خدمات په جزوي توګه بحال کړل.
د ای اېف پي خبري ادارې ترمخه د تېلو 17000 لېټرو وړمبۍ پېره د مصر نه رفح دلارې د جمعې په شپه ناوخته غزه ته ورسېدله.
پېلټېل وویل تېل ترلاسه کولو وروسته یې مواصلاتي الات چلولو دپاره د بجلې جنرېټرو کار شروع کړو.
د امریکې د فشار وروسته اسرایل د جمعې په ورځ اعلان وکړو چې غزه ته به د بشري مقاصدو دپاره په محدوده کچه د تېلو د ور وړل کېدو اجارت ورکړي.
د امریکې په فشار اسرایل ویلي غزه ته به په محدوده کچه د تېلو رسد پرېږدي
واشنګټن (وي او ای/ای پي/ای اېف پي/روېټرز) د امریکې د فشار وروسته اسرایل د جمعې په ورځ اعلان وکړو چې غزه ته به د بشري مقاصدو دپاره په محدوده کچه د تېلو د ور وړل کېدو اجارت ورکړي.
دا اعلان په داسې حال کې شوی چې د ملګرو ملتونو چارواکو ویلي وو د تېلو د کمي له امله غزه ته انساني امداد په رسوولو کې او په سیمه کې د موبایل نېټ ورک په چلولو کې مشکلات پېدا شوي دي. غزه ته د ملګرو ملتونو امدادي کانوای د تېرو دریو ورځو راهسې ځنډېدلې ده.
د ملګرو ملتونو د خوراک ادارې ورلډ فوډ پروګرام مشر خبرداری کړی چې په غزه کې د قحط امکان هم شته.
د اسرایل د نېشنل سېکیورټي کاونسل ډرېکټر زاچي هېنیګبي د جمعې په ورځ خبریالانو ته وویل د اسرایل د جنګ کابېنې د امریکې په خصوصي غوښتنه فیصله وکړه چې د غزه د اوبو د صفا کولو نظام چې د ملګرو ملتونو اداره یو اېن ډبلیو ار ای یې چلوي، هره ورځ به ورته دوه ټېنکرې تېل ورکول کېږي.
یو اېن ډبلیو ار ای د ملګرو ملتونو هغه اداره ده چې د فلسطینیانو مرسته کوي.
په واشنګټن کې د امریکې د سټېټ ډپارټمنټ یو چارواکي د دې خبرې تصدیق وکړو چې اسرایل به په هر 48 ګنټو کې 36984 ګېلن تېل د مصر دلارې غزه ته لېږي. دغه تېل په هسپتالونو او د اوبو او د خځلې صفا کولو پلانټونو ته ورکول کېږي. د تېلو وړمبۍ پېره به د خالي، شنبې، په ورځ وړل کېږي.
په اووم اکتوبر په اسرایل د حماس د حملې وروسته اسرایل د غزه محاصره کړې. د حماس په حمله کې د 1200 نه زیات کسان په اسرایل کې وژل شوي او حماس د 200 نه زیات نور کسان یرغمال کړي دي.
د حملې په جواب کې اسرایل په غزه کې د حماس خلاف جنګ شروع کړی او د غزه د صحت چارواکي وايي د اسرایل په بمبارۍ کې د 11000 نه زیات کسان وژل شوي دي.
واشنګټن (وي او ای/ای پي/روېټرز/ای اېف پي) اسرایلي ځواکونو د غزه په الشفا هسپتال کې دننه او چارچاپېره د لټون عملیات جاري ساتلي دي. اسرایلي ځواکونو د حماس وسله والو په تکل کې د شورو، چهارشنبې، په ورځ په هسپتال چاپه وهله. د چاپې نه څو منټه مخکې اسرایلي چارواکو د غزه د صحت مامورینو ته په هسپتال د چاپې په اړه خبرداری ورکړی وی.
د اسرایل ډيفېنس فورسز دغه عملیات کره او هدفي بللي. اسرایل وايي حماس هسپتال د کمانډ مرکز، او مریضان او انسانان د ډال په توګه استعمالوي. حماس او د غزه د صحت وزارت چارواکي د اسرایل دغه خبره ردوي.
په شفا هسپتال کې د حماس د وسله والو په اړه اسرایل د خپلې دعوې په دفاع کې نه خو څه تصویران او نه څه وډیوز شریک کړي دي خو داسې وډیوز یې شریک کړي چې په رهایشي علاقو کې وسله وال فعالیتونو کوي او د سکولونو او جوماتونو سره نږدې راکټونه او وسله ځای په ځای کوي. شفا د غزه تر ټولو لوی هسپتال دی.
د ملګرو ملتونو د صحت ادارې ورلډ هېلت ارګنایزېشن شمر ټېډروس اېدونیم ګېبريېسېس په شفا هسپتال د اسرایلي ځواکونو چاپه په مکمله توګه ناقابل قبول بللې.
د امریکې صدر جوبایډن په حماس الزام لګولی چې په شفا هسپتال کې کمانډ مرکز چلوي او دا یې "جنګې جرم" بللی.
د اسرايل وزیراعظم بين يامين نېتن ياهو د اسرايل او حماس د جګړې ختمېدو وروسته فلسطيني اتارټۍ ته د غزې د انتظامي واک ورکولو وړانديز رد کړی دی.
نېتن ياهو د خالي/ شنبې په ورځ د يو خبريال دې پوښتنې، چې ايا د فلسطيني اتارټۍ چې په لويديځه غاړه یې جزوي کنټرول دی، د غزې انتظامي واک به ولري؟
په ځواب کې نېتن ياهو ويلي، هلته به نور څه کول وي. هغه زياته کړې، داسې اتارټي نه شي کېدی چې خپلو بچو ته د اسرايل څخه د نفرت، اسرايليانو د وژلو او اسرايلي رياست ختمولو درس ورکوي.
د امریکې د بهرنيو چارو وزير انتني بلينکن د شورو په ورځ د جنګ وروسته خاکه وړاندې کړې وه. هغه ويلي وو، دغلته دې د فلسطينيانو د واک حکومت وي او د غزې لويديځه غاړه به ورسره شامله وي. او د فلسطيني اتارټۍ صدر محمود عباس ویلي، د فلسطين اتارټي د يو ازاد رياست سره د پراخه سياسي حل برخه جوړېدی شي.
د رویټرز ترمخه، عباس ويلي، "غزه د فلسطين څخه نه بیلېدونکې برخه ده او مونږ به د يو کوټلي سياسي حل په چوکاټ کې دنننه خپلې زمه وارۍ پوره کوو چې پکې ختيځ يروشلم او غزې په ګډون لويديځه غاړه دواړه شاملې وي".
د اسرایل وزیراعظم بنجمن نیتن یاهو نن د اتوار/ یکشنبې په ورځ ویلي ٫٫ داسې هیڅ علت نشته ٬٬ چې د غزه محاصره شوي شفا روغتون نه په خوندي توګه ناروغان وه نه ویستل شي، او دعوه یې کړې چې د حماس جنګیالي ٫٫ دوي ته د زیان رسولو لپاره هر څه کوي.٬٬
د اسرایل وزیراعظم د امریکا سي اېن اېن ټي وي ٫٫ سټېټ اف دي یونین ٬٬ خپرونې ته ویلي د دغه روغتون نه ۱۰۰ ناروغان بهر ویستل شوي او په لسګونو زره فلسطینیان چې دغه سیمې سره نژدې پاتې کیدل په ٫٫ خوندي لارو٬٬ د غزه ښار خوندي سویلي برخې ته تللي دي.
د غزه دغه لوې روغتون سره د اسرایل او حماس وسله والو تر منځه جګړه روانه ده او د هسپتال مشر محمد ابو سلمیه ویلي د هسپتال چار چاپیره جګړه روانه ده.
د واېټ هاوس د قامي امنیت سلاحکار جېک سولیون د امریکا سي بي اېس نیوز ٫٫ فېس دي نېشن ٬٬ خپرونې ته ویلي ٫٫ امریکا نه غواړي د روغتون دننه جګړه نه غواړي چرته چې معصومه خلکو پناه اخستې او د ناروغانو علاج ترسره کیږي او په جګړه کې ګېر شوي. مونږ د اسرایل دفاعي ځواکونو سره په دې اړه مسلسل رابطه کې یو.٬٬
په دغه روغتون کې د تیلو د کموالي د لاسه د یو شمېر ناروغانو درملنه ځنډول شوې چې له امله یې دوه ماشومان مړه شوي او د ګڼ نور ناروغان د ژوند د خطر سره مخ دی.
د اسرایل وزیراعظم بنجمن نیتن یاهو یو ځلې بیا د جنګ بندۍ غږونه رد کړي، نوموړي ویلي هغه ډزبندي به نه کوي چې پکې د اکتوبر په ۷مه نېټه د حماس وسله والو لخوا تښتول شوي اسرایلیانو د خوشي کیدو خبره نه وي.
بې پولې ډاکټرانو ویلي په غزه کې هسپتالونه د ٫٫ بې رحمه بمبارۍ٬٬ سره مخ دي. د ادارې تر مخه د غزه الشفا هسپتال څو وارې په نخښه شوی چې پکې د ماشومانو د پېداېش څانګه او د عامو ناروغانو څانګه شامله ده. د ادارې تر مخه په دغه بریدونو کې ګڼ شمېر ناروغان وژل شوي.
د اسرایل وزیراعظم بنجمن نیتن یاهو دا خیال رد کړی چې کله د حماس او اسرایل جګړه ختمه شي نو د غزه واک دې فلسطیني ادارې ته حواله کړی شي. د اسرایلي وزیراعظم دغه خبره د امریکا صدر جو باېډن د انتظامیې د دریځ سره په ټکر کې ده.
خالي/ شنبې په ورځ په یو خبري کانفرنس کې چې کله د نیتن یاهو نه د غزه واک فلسطیني انتظامیې ته ورکولو په اړه پوښتنه وشوه نو نوموړي ووېل، ٫٫ هلته به نور څه وي،٬. فلسطیني انتظامیه د غربي غاړې کنټرول لري. د اسرایل وزیراعظم زیاته کړې، ٫٫ هلته به داسې انتظامیه نه وي چې خپلو ماشومانو ته د اسرایل نه کرکه ورښایي، ورته ښايي چې اسرایلیان مړه کړۍ او یا د اسرایل ریاست د منځه یوسۍ.٬٬
وي او اې ډيوه ټویټر
وي او اې ډيوه فیسبوک