هند په څه باندې یوه اوونۍ کې له سپوږمۍ وروسته په کامیابۍ سره لمر ته خلایي جهاز واستاوه

هند د نړۍ د لومړي هېواد په توګه د سپوږمۍ جنوبي برخې ته له رسېدو څه باندې یوه اوونۍ وروسته یو بل خلایي جهاز د لمر په اړه د پوهېدو او څېړنې لپاره لېږلی دی او دا د خلایي پلټنو د پروګرام په برخه کې د دې هېواد یو بل مهم پرمختګ دی.

دا خلایي جهاز د شنبې- خالي په ورځ تر غرمې مخکې د هند په جنوب کې د اندرا پردېش ایالت د شري هریکوټا سیمې له ستېش دهوَن خالي مرکزه لمر ته ولېږل شوه، چې د هند پر سرکاري ټیلیویژن یې مخامخ ښکاره کوله او ګڼ شمېر خلکو یې په خوشالۍ ننداره کوله.

ټاکل شوې چې د «آدیتیه ایل- ون» په نوم دا خلایي جهاز به 1.5 میلینه یعنې 15 لکه کیلومیټره سفر کوي، چې په څلورو میاشتو کې به د لمر مدار ته داخلېږي.

ادیتیه په هندو مایتالوجي یا اسطوره کې د لمر دیوتا یا خدای ته ویل کېږي، چې په لرغونو زمانو کې به یې د هند خلکو عبادت کاوه.

د هندوستان وزیراعظم نریندرا مودي د خپل هېواد سانسپوهانو ته مبارکي ورکړې او پر ایکس [مخکیني ټویټر] یې لیکلي "په کاینات باندې د لا ښه پوهېدو لپاره به زموږ نه ستړي کېدونکې ساینسي هڅې روانې وي".

دا خلایي جهاز به شاوخوا 125 ورځې څو ځله تر مځکې شاوخوا چکر وهلو وروسته د «نوراني مدار» په نوم د لمر او مځکې سیسټم ته ورسیږي او هلته به کشش سقل یا جاذبه قوه یو ارام ځای ورته برابر کړي چې د لمر د بهرنۍ فضا ساینسي مطالعه ورته ممکنه کړي.

هندي ساینس پوهانو ویلي دا ځای به دوی ته دا موقع ورکړي چې د لمر دوامداره او بې له خنډه ننداره وکړي او دوی ته به دا وړتیا ورکړي چې حتی لمر د تندر نیولو پر وخت هم مطالعه کړي.

د هند د خلایي څېړنو د ادارې «اسرو» د کنټرول خونې د خلایي جهاز تر تلو څه وخت وروسته اعلان کړی چې د راکټ یې د مځکې پاسنۍ فضا ته رسېدلی دی او وایي "مِشن مو بشپړ شو".

کله چې دغه خلایي جهاز د لمر خواته روانېده د هند ساینسپوهانو چکچکې کولې او د سکول د ماشومانو په ګډون په زرګونه خلک په ګېلرۍ کې ورته ولاړ وو او د لاسونو په پورته کولو یې په خوشالۍ ننداره کوله. په لکونو نورو هندیانو دا راکټ د «اِسرو» پر ویبپاڼه او ټیلویژن وکوت.

په دې خلایي سفر کې به په راکټ کې لګېدلې آلې د لمر د بهرني پوړ یا طبقې په اړه معلومات را ټولوي او مځکني مرکز ته به یې لېږي.

که دا هر څه له پلان سره سم تر سره شي، هند به د هغو هېوادونو په ګډ ګروپ کې شامل شي چې د لمر په اړه څېړنې کوي.

لمر ته د تلو دا لومړی ځل نه دی، جاپان لومړی هېواد وو چې په 1981م کال کې یې د لمر د مطالعې مِشن پیل کړ، د امریکې د خلایي ادارې ناسا او یورپي خلایي ایجنسۍ هم د 1990 له لسیزې راهیسې د لمر په اړه څېړنې کوي.

د اګست پر 23مه هم د هند چندریان 3 خلایي جهاز په کامیابۍ سره د سپوږمۍ قطب جنوبي برخې ته له رسېدو سره په نړۍ کې لومړی هېواد شو او سپوږمۍ ته له ختلو سره د نړۍ څلورم هېواد شو.