واشنګټن ـــــ د افغانستان پاکستان اکثره لوی ښارونه یوې زورورې زلزلې لړزولي او په هند کې یې هم ټکانونه محسوس شوي دي چې د رپوټونو له مخې په افغانستان کې ترې چاته مرګ ژوبله نه ده اوښتې خو په پاکستان کې یې څو تنه مړه کړي او په لسګونو ټپیان کړي دي.

د اسوشیېټیډ پریس د خبر له مخې د سه شنبې- نهې په شپه شاوخوا لس بجې راغلې زلزلې لږ تر لږه 30 سیکنډه یا ثانیې دوام کړی دی چې له کبله یې خلک له ډاره کوڅو او سړکونو ته را وتلي دي.

د امریکې جیولوجیکل سروې د رېختر په کچه 6.5 ښوولې او وایي‌ مرکز یې د هندوکش غرونو په شاوخوا کې وو چې ژورتیا یې 187 کیلومیټره وه.

د پښتونخوا د قدرتي آفتونو د انتظام اداره وایي د چتونو، دېوالونو او د کورونو د نړېدو په پېښو کې دوه کسان مړه او شپږ نور ژوبل شوي دي او اته کورونه برسېرن زیانمن شوي دي.

د ډان انګرېزي ورځپاڼې د خبر له مخې د سوات ضلعې پوليس افسر شفيع الله ګنډه ورته ویلي چې هلته هم دوه کسان مړه شوي او 150 ژوبل شوي دي، چې وایي د علاج لپاره سيدو ټيچنګ هسپتال ته وړل شوي دي.

د پاکستان د موسمياتو ادارې مشر مهر صاحبزاد خان رېډيو پاکستان ته ویلي چې زلزله په اسلام اباد، پېښور، لاهور، راولپنډۍ، کوټه، کوهاټ، لکي مروت، ډېره اسماعیل خان، جنوبي وزيرستان او د ملک په نورو برخو کې محسوسه شوې ده.

د پاکستان وزیراعظم شهباز شریف پر ټویټر د زلزلې له کبله د خلکو د "خیر او سلامتۍ" دعا کړې او د آفتونو په وخت د انتظام مرکزي او نورو اړوندو ادارو ته یې امر کړی چې د هر ډول ناڅاپي حالاتو پېښېدو ته دې تیار اوسي.

د طالبانو د حکومت ویاند ذبیح الله مجاهد وایي، په افغانستان کې زلزله "خورا شدیده" وه خو وایي په بدخشان، تخار، کندوز او پنجشیر کې تر اوسه د زلزلې له امله چاته د ځاني زیان کوم رپوټ یې نه دی تر لاسه کړی.

د طالبانو د کورنیو چارو وزیر سراج الدین حقاني د ټولو ولایتونو والیانو یا ګورنرانو او نورو چارواکو ته په بیړني پیغام کې ویلي، چې کېدای شي زلزلې په ځينو سیمو خصوصاً په شمالي ولایتونو کې زیانونه اړولي وي دوی دې تیار اوسي:

"د کورنیو چارو وزارت له لوري ټولو اړونده مسؤلینو ته ځانګړی هدایت ورکول کیږي چې په متضرره [زیانمنو] سیمو کې په خپلو شته امکاناتو سره د متضررینو [اغېزمنو] لاسنيوی وکړي او خپل لاس لرلي امکانات د هغوی په خدمت کې ورکړي".

د طالبانو د عامې روغتیا وزارت وایي په ټول هيواد کې یې روغتيايي مرکزونه او په هغوی کې ډاکټران او ټول کارکوونکي چمتو کړي دي، خو وایي تر اوسه ورته د ځاني زيان کوم بد خبر نه دی ور رسیدلی.

د تېر کال په جون کې هم د 5.9 درجې زورورې زلزلې د افغانستان په پکتيکا ولايت کې تر یو زر زيات کسان مړه کړي وو او په لسکونو کسان یې بې کوره کړي وو.

واشنګټن - د پاکستان د پوځ مطبوعاتي اداره، آئی اېس پي آر، ویلي دي چې د استخباراتي ادارې آئی اېس آی یو جګپوړی تن، برېګېډیئر مصطفی کمال برکي، د افغانستان سره په سرحد باندې په یوه نښته کې وژلی شوی دی.

د پوځ مطبوعاتي ادارې په یو بیان کې ویلي چې برېګېډئير برکي نن د نهې/سې شنبې په ورځ (د مارچ په ۲۱مه) د جنوبي وزیرستان په انګور اډه سرحدي سیمه کې د "ترهگرو" سره مسلحانه مقابله وکړه او په دې نښته کې هغه پخپله مړ او د لاس لاندې ډلې اوه (۷) کسان یې زخمیان شول چې د دوو حالت یې ډېر نازک بلل شوی دی. د دې استخباراتي افسر د وژنې ذمه واري تر دې دمه چا په غاړه نده اخېستې.

ځایي استخباراتي سرچینو وي او اې ډیوه ته ویلي چې برېګېډيئر برکي دا ځل افغانستان ته د امن په یو مېشن تللی و، مګر دا واضحه نده چې په داسې وخت کې پاکستان په څه قسمه امن مېشن بوخت دی او افغانستان ته به د هغه د تګ اصلي مقصد څه و.

پخوا چې کله فیض حمید د پوځ د استخباراتي ادارې مشر و، د جنوبي وزیرستان سره تعلق لرونکی برېګېډئیر مصطفی کمال برکي خیبرپښتونخوا کې د آئی اېس آئی څانګې ذمه واري په غاړه درلوده. د دې نه علاوه، ځینو سرچینو وي او اې ډیوه ته ویلي چې بریګېډیئر برکي د امریکاییانو سره په دوحه کې د افغان طالبانو په مذاکراتو کې هم اهم کردار لوبولی و او طالبان یې دې ته راضي کړي و چې دوحه کې د امریکاییانو سره خبرو ته کيني.

د نننۍ پېښې په اړه چې تازه څه نور معلومات ترلاسه شي، تاسو سره به یې شریک کړو.

د لاهور های کورټ په دوو مقدمو کې د پاکستان تحریک انصاف مشر او پخواني وزیراعظم عمران خان ضمانت منظور کړی دی او پولیس د عمران خان تر 300 پورې پلویان امنیتي ادارو سره د جګړو او د اور لګولو په الزام ګرفتار کړي دي.

د وي او ای د اردو څانګې د رپورټ ترمخه لاهور های کورټ د مارچ د میاشت د 27 نېټې پورې د عمران خان حفاظتي ضمانت منظور کړو.

د رپورټ ترمخه عمران خان د خپلې حفاظتي عملې ترڅنګ عدالت ته حاضر شوی و.

د دې نه وړاندې لاهور های کورټ په زمان پارک کې د عمران خان په کور د پولیس د اپرېشن په اړه د توهین عدالت مقدمه واورېدله.

د وي او ای اردو څانګې رپورټ وایي عمران خان عدالت ته وویل چې هغه د مقدمې د سماعت دپاره اسلام اباد ته تللی و چې پولیس د هغه په کور ورغلل. هغه وویل دغه اقدام د عدالت د امر توهین دی. هغه زیاته کړه د هغه په کور کې ښېښې ماتی کړی شوي او د هغه مېرمن چغې په کېمره کې ریکارډ شوي دي.

د توهین عدالت په مقدمه کې عدالت د پنجاب پولیس مشر یا ايي جي په شمول نورو فریقېنو ته د مارچ په 28 عدالت کې د حاضرېدو امر وکړو.

د وي او ای د انګریزۍ څانګې د رپورټ ترمخه، د پي ټي آيي د کارکونکو د ګرفتاریو خبره پولیس او د ګونډ چارواکو د ګل، دوشنبې، په ورځ وکړه.

پولیس په یو بیان کې وویل تر 200 پورې د پي ټي آيي کارکونکي په اسلام اباد او نور په لاهور کې ګرفتار کړی شوي دي. د رپورټ ترمخه په نیول شوي کسان د ترهګرۍ او د نورو الزاماتو سره مخامخ دي.

دا مهال چې د عمران خان او د حکومت ترمنځ تاوتریخوالی زیات شوی، حکومت د شورو، چهارشنبې، په ورځ‌ پارلېمنټ مشترکه غونډه رابللې ده.

د ګل، دوشنبې، په ورځ په اقتدار کې د شاملو د پي‌ ډي ایم ډ‌لو غونډه د وزيراعظم شهباز شريف په مشرۍ کې وشوه. د غونډې وروسته په یوه اعلامیه کې وویل شو چې په دغه غونډه کې د هېواد په اقتصادي، سياسي، داخلي او خارجي چارو، د امن او امان په صورتحال تفصيلي خبرې وشوې.

دغه غونډه په دې تناظر کې وشوه چې په تېرو څو ورځو کې دپاکستان تحریک انصاف دفعالینو اؤ امنیتي ځواکونو ترمنځ جګړو کېګڼ شمیر پولیسو اؤ سیاسي فعالانو د ژوبل کیدو رپورټونه مخې ته راغلي.

د حکومتي اتحاد د غونډې په اړه اعلامیه وایي په ناسته کې د عمران خان په امر په پوليسو او رېنجر ځواکونو دشوؤ بريدونو غندنه شوې ده .

بیان کې ویل شوي چې د کالعدم تنظیمونو د روزل شویو کسانو لخوا په ریاستي مامورینو بریدونه داندېښنې وړ دي اؤ دا به هیڅکله نه زغمل کیږي.

په غونډه کې پرېکړه وشوه چې(دتحریک انصاف ګوند دفعالانو پرضد) شواهد او ثبوتونه شته، د قانون له مخې به اقدام وشي.

داعلامیې له مخې غونډه کې پرېکړه وشوه، چې په عدالتي ودانیو د بريدونو، د پوليس افسرانو اؤ ځلمو د ژوبل کیدو،سرکاري ودانیو اؤ ګاډو ته د زیان رسولو اؤ دمحاصرې داقداماتو پرضد به سخت قانوني ګامونه پورته کولی شي.

حکومتي ایتلاف په پخواني وزیراعظم عمران خان اؤ دهغه په ګوند تور لګوي چې دقانون واکمنۍ ته غاړه نه ږدي اؤ کله چې په عدالتي امر پولیس دهغه دنیولو هڅه کوي نو د ګوند فعالین یې په پولیسو حملې کوي.

عمران خان وایي دهغه نیول یوه پلمه ده اؤ په دې پلمه یې مخالفین غواړي هغه ووژل شي.

عمران خان دریځ لري چې نزدې 100مقدمې یې پرضد درج شوې دي چې ټولې دروغ دي خو حکومت بیا وایي چې دعمران خان پرضد انتقامي ګامونه نه اخلي بلکې دقانون عملداري پځائ کوي.

عمران خان وايي حکومت د هغه په پلویانو زور زیاتی کوي او بغیر د وارنټ یا د عدالتي امر يې ګرفتاروي. هغه وویل حکومت د هغه د ګوند خلاف د "فاشز" نه کار اخلي او غوښتنه یې وکړه چې د پي ټي ايي نیول شوی کارکونکي دې ازاد کړی شي.

د وي او ای د انګریزۍ څانګې رپورټ وايي عمران خان د عامو انتخاباتو غوښتنه کوي خو وزیراعظم شهبازشریف دغه مطالبه رد کړې ده.

یادونه: د دې خبر معلومات د وي او ای اردو څانګې او د وي او ای د انګریزۍ څانګې د رپورټونه اخیستل شوي دي

ملګرو ملتونو اؤ دنړیوالې ټولنې یو شمیر مشرانو په داسې حال کې افغانانو ته دنوي کال اؤ نوروز مبارکي ویلې ده چې سږکال دطالبانو په واکمنۍ کې دافغانستان دننه په رسمي کچه دنوروز جشن نه دی نمانځل شوی

د ملګرو ملتونو سرمنشي انتونیو ګوتریش یوه پیغام کې د نوي کال دمبارکۍ په ترڅ کې ویلي، نوروز نوی پیل او د سولې، خبرو اترو او پیوستون لپاره ښه فرصت دی.

دافغانستان د ړنګ شوي حکومت ولسمشر اشرف غني د نوي کال په مناسبت خپل پیغام کې په ملي اؤ باعزته سوله ټینګار کړی اؤ ویلي یې دي چې ، طالبانو یو ځل بیا د نویمې لسیزې په څېر افغانستان په یو هېر شوي، یوازې، وروسته پاتې او ناهیلي هېواد بدل کړی دی.

دنړۍ بیلابیلو هیوادونو کې دپسرلي په راتګ سره نوی کال اؤ دنوروز جشن نمانځل کیږي چې دطالبانو له واکمنۍ مخکې به ددې جشن دنمانځلو لپاره افغانستان کې ځانګړي انتظامات اؤ دستورې کیدلې خو سږکال په افغانستان کې په رسمي کچ دا جشن نه دی نمانځل شوی.

په افغانستان کې د نظام تر بدلون مخکې حکومتونو لخوا د نوروز مراسم به په مزارشریف کې حضرت علي (رض) ته منسوب زیارت کې د جنډې په پورته کېدو سره په رسمي توګه لمانځل کېدل. همدارنګه په یاده ورځ به ټول افغانستان کې رخصتي اعلان شوې وه.

خو د طالبانو حکومت د نوي لمریز کال دنمانځلو په مناسبت کوم رسمي مراسم او رخصتي نه ده اعلان کړې او نه یې په ښکاره له ددې ورځې دنمانځلو سره مخالفت اعلان کړی دی.

دملګرو ملتونو سرمنشي انتونیو ګوتریش دنورو په مناسبت خپل یوه پیغام کې ویلي چې د نوروز په رارسېدو سره بايد له طبيعت سره خپلې اړيکې يو ځل بيا را ژوندۍ کړو.

په افغانستان کې د ملګرو ملتونو سیاسي استازولۍ یا (یوناما) اؤ د افغانستان لپاره د امریکا ځانګړي استازي ټوم ویسټ هم پخپلو پیغامونو کې افغانانو ته د نوي کال مبارکي ویلې ده.

د وي او ای اشنا د رپورټ له مخې د کابل د سخي زیارت چې د نوي کال په لومړۍ ورځ به په کې هر کال د سخي د زیارت جنډه پورته کیده نن د سې شنبې د ورځې په سهار په کې د خلکو ګڼه ګوڼه د نشت په حساب وه.

طالبانو حکومت د نوي ۱۴۰۲ لمریز کال رخصتي هم لغوه کړې ده. د دې وړاندې د طالبانو سمیه ییزو چارواکو په ځینو ولایتونو کې له خلکو غوښتي و چې نوروز دې ونه نمانځي.

دافغانستان د ړنګ شوي جمهوري حکومت ولسمشر اشرف غني د نوروز په مناسبت خپل پیغام کې په ملي اؤ باعزته سوله ټینګار کړی اؤ ویلي یې دي چې طالبانو ټول هېواد کې مغزونه وینځلي او ځپلي او د ژوند اصلي مفهوم یې له خلکو اخیستی دی.

ښاغلي اشرف غني د نوي کال په مناسبت خپله وینا کې ویلي "باعزته سوله باید زموږ د ټولو اساسي غوښتنه وي"

هغه زیاته کړې چې له اوسني بد وضعیته وتل ګډه مبارزه او تفاهم ته اړتیا لري او د دې مبارزې محور باید د هر ډول تاتریخوالي رد کول وي.

د افغانستان لپاره د امریکا ځانګړي استازي ټام ویسټ هم د نوي ۱۴۰۲ لمریز کال په راتګ سره افغانانو ته نمبارکي ویلې ده اؤ په ټویټر یې لیکلي"نوی کال مو مبارک شه! په ټوله نړۍ کې د میلیونونو افغانانو لپاره د یوه سوکاله او اباد کال په هیله.هغوی په تیر کال کې له لویو ستونزو سره مخ و او مونږ د هغوی ترڅنګ ولاړ یو"

په افغانستان کې نوی کال (نوروز) پر داسې مهال رارسیدلی چې لا هم په دغه هیواد کې د نجونو تر شپږم ټولګي پورته ښونځي بند دي.د افغانستان لپاره د امریکا څانګړي استازي تمه ښودلې چې په دغه نوي کال کې ټولې نجونې بیرته ښوونځیو او پوهنتونونو ولاړې شي.

"څنګه چې نوروز د لمانځنې، خوشالۍ او پسرلي پیلیدو وخت دی،زمونږ لویه هیله داده چې د افغانستان نجونې او ښځې ښوونځي او کار ته ولاړې شي.د هغوی ګډون به د هیواد راتلونکی روښانه کړي"

که څه هم نوروز د ایراني جشن په نوم مشهوره دی، مګر دا جشن د اوسني افغانستان په خاوره کې ډېرې ژورې تاریخي ریښې لري او د افغانستان نه ورهاخوا، هر کال په مرکزي ایشیا، عراق، ترکیه، او شام کې لمانځل کیږي.

نوروز چې په فارسي کې نوې ورځې ته وایي، د پسرلي او د هجري شمسي یا لمریز هجري کال اوله ورځ ګڼل کیږي. د نوروز لرغوني جشن تاریخ ډېر اوږد دی او عن په ایران او اوسني افغانستان باندې د عربو د حملو نه مخکې هم دې سیمو کې په ډېرو رواجونو لمانځل کېده.

دخېبر پښتونخوا په ډیره اسماعیل خان سیمه کې بیګاه دشپې ناوخته نامعلومو ترهګرو دپولیسو په یوه پوسته د برید کړی چې پکې یو پولیس عسکر ژوبل شوی دی.

د ډيره اسماعیل خان دضلعي پولیس افسر ددفتر نه دخپرې شوې خبرپاڼې له مخې دا برید دګل اؤ نهې په منځ شپه کې دپولیسو په کهتي پوسته شوی دی.

پولیس وایي ترهګرو په کهتي امنیتي پوسته ناتاره ډزې کړي خو پولیسو دهغوئ سره کوټلې مقابله کړې ده اؤ برید یې ورله پشا تمبولی دی.

پولیس وایي دې برید کې دمحمد ادریس په نوم یو عسکر ژوبل شوی دی خو نه یې ده څرګنده کړې چې برید کې ترهګرو ته هم څه زیان اوښتی دی که نه ؟

دډیره اسماعیل خان دپولیسو مشر یا ډي پي او عبدالروف بابر قیصراني ددې ترهګریز برید په تمبولو دپولیس ځوانانو دمړانې ستاینه کړې ده اؤ پخپل یو بیان کې یې هوډ څرګند کړی چې پولیس به د ورانکارو مخې ته لکه دغر ولاړ وي اؤ د ولس دسرومال ساتنه به باوري کوي.

په دې وروستیو کې دخېبر پښتونخوا په بیلابیلو سیمو په ځانګړي ډول ډیره اسماعیل خان کې دپولیسو په ودانیو اؤ امنیتي پوستو دترهګرو لخوا ګڼ شمیر بریدونه شوي چې د پولیس عسکرو دمرګ ژوبلې رپورټونه پکې مخې ته راغلي دي.

په 30مه جنورۍ دخېبر پښتونخوا ایالت سرښار پېښور کې دپولیسو دمرکز په جومات کې یو ځانمرګي برید کې 84 کسان وژل شوي اؤ 200 نور ژوبل شوي وؤ چې زیاتره پکې پولیس وؤ.

تر دغې خونړي برید وروسته هم دخېبر پښتونخوا په بیلابیلو سیمو کې په پولیسو خونړي بریدونه شوي چې پکې د زیاترو ذمه واري تحریک طالبان پاکستان پغاړه اخستې ده.