په امریکا کې ناروغو نه د بچ کولو او د مرضونو د مخنیوي حکومتي ادارې سېنټرز فار ډېزیز کنټرول اېنډ پریوېنشن یا سي ډي سي په یو ایمېل کې خپلو چارواکو ته ویلي چې د وایس اف امریکا سره دې مرکې نه کوي. د سي ډي سي دغه ایمېل معلومات ته د رسايي د قانون لاندې څرګند کړی شوی دی.
معلومات ته د رسايي د خواست په ځواب کې د نایټ فرسټ امېنډمڼت انسټیټیوټ نومې ادارې د ورکړی شویو دستاویزاتو نه څرګندیږي چې د سي ډي سي یو افسر د اپرېل په ۳۰ نېټه په یو ایمېل کې یوې همکارې ته چې د سي ډي سي د اطلاعاتو په څانګه ګمارل شوي وه، مطبوعاتو ته د مرکو ورکولو طریقه کار بیانوي.
د مرکو دپاره د خواستونو منظورولو په اړه د یوې مادې دلاندې د سي ډي سي په ایمېل کې وېل شوي چې د ګریټا وان سېسټرن او یا د وي او ای سره تړلي بل کوم تن خواست باید لوړ رتبه مامورینو ته وانستول شي.
په ایمېل کې د وایټ هاوس د خبرپاڼې لنک شریک کړی شوی دی چې پکې په وي او ای الزام لګول شوی دی د خارجي ملکونو پروپګینډه خپروي.
وي او ای د سي ډي سي دریځ معلومولو دپاره ادارې سره رابطه وکړه او ورته وویل شو چې ترجمانه به وي او ای سره رابطه وکړي خو د وي او ای د رپورټ شایع کېدو پورې ورسره سي ډي سي رابطه وه نکړه.
وان سېسټر چې د قانون تعلیم یې ترلاسه کړی دی د وي او ای د خبرونو د یوې خپرونې کوربنه ده او د امریکې ګری ټېلې وژن کې په سیاسي موضوعاتو هفته واره خپرونه کوي. هغه وايي دا د هغې دپاره د حیرانیتا وړ خبره ده چې د هغې نوم په خصوصي توګه اخیستل شوی دی خو هغې ته نه خو وایټ هاوس او نه هم سي ډي سي کله دا ویلي چې د کرونا وایرس په اړه د هغې خبرونه صحیح نه دي.
وان سېسټرن د وي او ای او د ګری ټېلې وژن دپاره د کرونا وایرس په اړه په پراخه کچه خبرونه ورکړي دي او د اپرېل په پنځمه نېټه دګری ټېلې وژن دپاره د نایب صدر مایک پېنس سره د هغې مرکه هم نشر شوي ده.
د وي او ای ډاېریکټرې امېنډا بېڼېټ د سي ډي سي په دستاویزاتو کې په شویو خبرو تشویش څرګند کړی دی. امېنډه بېڼېټ وویل وي او ای په اداره لګول شوي الزامات په کلکه ردوي او د سي ډي سي نه غوښتنه کوي چې د وي او ای ته د مرکو په اړه خپله هدایت نامه بېرته واخلي.
امینډا بېنېټ وویل وي او ای د کرونا وایرس په باره کې د اېسوسي اېټېډپرېس یو خبر شریک کړی و چې پکې د وایټ هاوس نظر شامل و خو وایټ هاوس دغه خبر پروپګېنډه وبللو او د دې په بنیاد د وي او ای خبریالانو سره د یوې وفاقي ادارې د مرکو نه انکار د تشویش
وي او ای د پروپګېنډې په الزاماتو د اپرېل په لسمه نېټه وضاحتي بیان جاري کړی و.
د نایټ فرسټ امېنډمڼت انسټیټیوټ د مطبوعاتو د ازادۍ دپاره کارکوونکي غیر حکومتي اداره ده او د مارچ په ۱۹ نېټه سي ډي سي ته د معلوماتو ته د رسايي قانون لاندې یې د معلوماتو خواست کړی و. د ادارې د خواست په ځواب کې سي ډي سي د جون په ۱۲ نېټه ځینې دستاویزات ښکاره کړل.
د سي ډي سي دغه دستاویزات د سوشل میډیا په اړه د سي ډي سي د تګلارې، ادارې ته د مرکو د خواستونو او خبري ادارو ته د معلوماتو ورکولو په باره کې دي. ځېنې دستاویزات خفیه ساتل شوي وو.
د نایټ انسټېټیوټ عدالت ته هم خواست کړی و. دغه خواست پس له دې رپورټونو شوی و چې د سي ډي سي ماهرین منع کړی شوي وو چې د کرونا وایرس په لړ کې به د مطبوعاتو او عام ولس سره د خبرې نه کوي او دا چې مطبوعاتو سره د خبرو نه وړاندې به د نایب صدر دفتر سره رابطه کوي.
د نایټ فرسټ وکیلې انا ډایکېن وي او ای ته وویل د عدالت ته یې خپله مقدمه ځکه وړي وه چې دوی تشویش لرلو چې د کرونا وایرس په اړه د حکومت بیانونو ممکنه ده چې سم نه وي. هغې وویل کوم دستاویزات چې دوی ترلاسه کړي دي پکې د نایب صدر دفتر هذف کړی شوی دی نو ځکه نه معلومیږي چې د هغه څه کردار و.
د جون په ۱۸ نېټه به نایټ فرسټ ته نور دستاویزات هم ورکول کیږي او ډایکېن امید کوي چې په دغو دستاویزاتو کې به د نایب صدر د دفتر کار واضحه شي.
د نایب صدر دفتر د تبصرې دپاره د وي او ای خواست ته ځواب وه نه وېلو.
وان سېسټرن وویل دا غېر معمولي خبره ده په تور فهرست کې وي اوای شاملېدل ښکاره شوو. هغې وویل د تېرو صدرانو په حکومتونو کې او نه هم د نورو ادارو سره د کار په مهال هغه د داسې ډول صورتحال سره مخامخ شوې ده.
د وي او ای مشرې امېنډا بېڼېټ وویل دا نه ده معلومه چې په وي او ای د سي ډي سي د پابندۍ د کرونا وایرس په اړه د وي او ای په خبرونو څه اثر کړی دی. هغې وویل د سي ډي سي په ډول هدایات لکه د روس او چین په رنګ ملکونو کې لیدل کېږي چرته چې مطبوعات زیاته ازادي نلري.