د بشري حقونو د تحفظ د نړېوالې ادارې اېمنسټي انټرنېشنل ترمخه تېر کال (۲۰۱۴م) کې په نړۍ کې د مرگ سزاگانو اورولو کې سېوا والی راغلی ، او د تېزندۍ ورکولو شمېره کمه شوې ده .
اېمنسټي انټرنېشنل په خپل کاليزرپورټ کې وئيلي ، چې په ۲۰۱۴م کال کې د نړۍ په ۵۵ ملکونو کې ۲۴۶۶ کسانو ته د مرگ سزا اورول شوې ، دا شمېره چې ۲۸ فيصده زياته شوې په کال ۲۰۱۳م کې په ۵۷ ملکونو کې ۱۹۲۵ کسانو ته د مرگ سزا اورول شوې وه .
رپورټ کې وئيل شوي په نائيجيريا او مصر کې ترټولو زياتې سزاگانې اورول شوي دي .
ادارې په خپل رپورټ کې ليکلي چې په ۲۲ ملکونو کې ۶۰۷ کسان تېزندي کړل شوي دي ، خو دغه شمېره مکمله نه ده ځکه چې د شمالي کوريا او چين د تېزندي کړی شوؤ کسانو د معلوماتو نه لرلو په وجه پکې هلته تېزندي کړی شوي کسان نه دي شمار کړی شوي .
رپورټ وايي په ۶۰۷ تېزنديانو کې ۷۲ فيصده يواځې په ايران ، عراق او سعودي عرب کې ورکړی شوي دي ، او ايران په سرکاري توگه د ۲۸۹ تېزنديانو پخلی کړی او ۱۰۰ د دې نه علاوه دي چې په سرکاري توگه نه دي منل شوي .
اېمنسټي انټرنېشنل وايي شام کې د تېزنديانو کره شمېره نه ده معلومه شوې ، چرته چې د تېرو څلورو کالونو راهسې خانه جنگي روانه ده .
د رپورټ ترمخه ايران کې د ۲۸۹، سعودي عرب کې د ۹۰ ، عراق کې د ۶۱ او امريکا کې د ۳۵ کسانو د مرگ سزا گانې عملي شوي دي . سعودي عرب کې د دوه زنانوؤ د مرگ سزاگانې هم عملي شوي دي .
اېمنسټي انټرنېشنل تېرکال ۶۵۹ کسانوته د مرگ سزا اورولې چې زيات پکې د وژنو او غلاگانو په کېسونو کې اورول شوي ، او پوځي عدالت تېرکال د دسمبر په مياشت کې د انتهاپسند گروپ بوکوحرام په ضد عملياتو کې د برخې اخيستو نه په انکار۵۴ عسکرو ته د مرگ سزا اورولې وه .
نائيجيريا کې په کال ۲۰۱۳م کې ۱۴۱ کسانو ته د مرگ سزا اورول شوې وه .
مصر کې تېر ۵۰۹ کسانو ته د مرگ سزا اورول شوې چې زياته شمېره د محمدمرسي د ۲۰۱۳م د انتخابونو نه وورستو اورول شوي دي .
په دغې کار په نړېواله کچه نيوکې شوې وې ، ځکه چې د دسمبر په مياشت کې د ۱۱ پوليسو د وژنې په يو کېس ۱۸۸ کسانو ته د مرگ سزا اورول شوې وه .
امريکا کې تېر کال ۷۲ کسانو ته د مرگ سزا اورول شوې .
اېمنسټي انټرنېشنل د پاکستان په گډون هغو ملکونو باندې اندېښنه څرگند کړی چرته چې د تېزندۍ سزا عملي کېدل بيا په ځايې کړی شوي دي .
پاکستان کې د دسمبر په مياشت پېښور کې په ارمي پبلک سکول د طالبانو د حملې چې پکې ۱۵۰ کسان وژل شوي او زياته شمېره پکې د ماشومانو وه ، د دغې پېښې نه پس د تېزندۍ په سزا عمل شورو شوی دی .
۲۰۱۴م کې پاکستان کې اووه کسان تېزندي کړی شوي او ۲۳۱ کسانو ته د مرگ سزا اورول شوې ده .
راپورونه وايي پاکستان کې د تېزندۍ د عملي کېدو نه پس د ۶۰ نه زيات مجرمان تېزندي کړی شوي دي .
هند کې د څو تېزنديانو ورکول ټاکل شوي ولې عمل پرې نه دی شوی ، او ۶۴ کسانو ته د مرگ سزا اورول شوې ده .
د اېمنسټي انټرنېشنل رپورټ وايي په ۲۰۱۴م کال کې اردن ، سنگاپور ، مصر ، بېلارس ، متحده عرب امارات او گني کې د تېزندۍ سزاگانې بيا په ځايې کړی شوي دي .
د رپورټ ترمخه د تېرکال اخرې پورې په گرده نړۍ کې ۱۹۰۰۰کسان داسي وو چې د مرگ سزا ورته اورل شوې ده .
رپورټ کې د ۲۰۱۴م د ورکړی شوؤ تېزنديانو طرېقې هم ليکل شوي دي .
سعودي عرب: سرغوڅ کړی شوی .
افغانستان، بنگله دېش، مصر، ايران، عراق، جاپان، اردن، ملائيشيا، پاکستان، فلسطين، سنگاپور، سوډان : زوړند کړی شوي .
چين، امريکا، ويتنام: خطرناکه انجکشن .
بېلارس، چين، گني، شمالي کوريا، فلسطين، سعودي عرب، صوماليه، تائيوان، متحده عرب امارات، يمن : په ډز وژل شوي .
