واشنګټن ــــ د ملګرو ملتونو د امنیت شورا وایي په پینځلس غړو هېوادونو کې یې پر ایران د نړیوالو اقتصادي بندیزونو په اړه همږغي نه شته ځکه نو د امریکې پر هغه غوښتنه هیڅ اقدام نه شي کولای چې غواړي پر ایران یو ځل بیان بندیزونه ولګېږي.
امریکا د ملګرو ملتونو پر دې پرېکړه خواشیني څرګنده کړې ده، په ملګرو ملتونو کې د امریکې استازې کېلي کرافټ د امنیت شورا پر پرېکړه پخپل غبرګون کې تور لګولی چې وایي د ترهګرو پلوي یې کړې:
"پرېږدئ چې دا خبره سمه روښانه کړم: د ټرمپ انتظامیه ډار نه لري چې په دې برخه کې محدود ملګري لري، زه یواځې افسوس کوم چې د دې کونسل نورو غړو خپله لار ورکه کړې او اوس ځانونه د ترهګرو په ډله کې ولاړ ويني".
د امنیت شورا مشر ډیان تریانشا جاني- چې په دې نړیواله اداره کې د انډونېشیا استازی دی- وایي هغه پوهېږي پر ایران د بندیزونو دریځ یواځې د شورا د یوه غړي دی او نور اکثر غړي ورسره مخالف دي.
ښاغلی جاني وایي د شورا غړي هېوادونو چې پر دې خبره همنظره نه دي، نو دی نه شي کولای په دې برخه کې نور څه وکړي.
تېره اوونۍ د امریکې د بهرنیو چارو وزیر مایک پمپېیو د نیویارک د سفر په مهال ملګرو ملتونو ته ویلي وو، چې امریکا غواړي د ملګرو ملتونو امنیت شورا دې د 2015م کال له ایټمي تړونه د سرغړونې په بنیاد یو مېکنزم پر مخ بوځي او پر ایران دې د 2006م کال بندیزونه ولګوي.
خو په دې تړون کې شاملو نورو هېوادونو سمدستي په خپل غبرګون کې ویلي، چې امریکا د 2018م کال په مې میاشت کې له دې ایټمي تړونه وتلې ده او دا حق نه لري چې په ایران د بندیزونو غوښتنه وکړي.
په امنیت شورا کې د روس استازی ویسیلي نیبینزیا وایي هیله من دی چې د امنیت شورا د مشر تر پرېکړې وروسته به دا معامله ختمه شي او امریکا به پر ایران د بندیزونو په دې برخه کې له نورو اقداماتو ډډه وکړي.
بل لور ته امریکا دعوه کوي چې اوس هم په ایټمي تړون کې د مداخلې حق لري ځکه چې وایي له ایران سره په اصل تړون کې امریکا د یو ګډونوال په توګه شامله ده او دا تړون پر ایران د بندیزونو لپاره یواځې د یوه غړي لاسلیک ته اړتیا لري، چې وایي د دې لپاره به امنیت شورا ته یو قرارداد وړاندې کوي.
امریکا د اګست پر 14مه هڅه وکړه چې د ملګرو ملتونو امنیت شورا د 2015م کال د ایټمي تړون د شرطونو په بنیاد پر ایران د وسلو د بندیز قرارداد نوی کړي چې موده یې د اکتوبر پر اتلسمه پای ته رسېږي، خو دا هڅه یې ناکامه شوه ځکه چې یواځې یوه غړي ډومینکن ریپبلک د امریکا ملاتړ وکړ.
له ایران سره برتانیې، چین، فرانس، روس، جرمني او امریکې ایټمي تړون کړی وو او په هغه کې پر دې خبره اتفاق شوی وو، چې د ایران د ایټمي وسلو جوړولو د مخنیوي د هڅو په بدل کې به پر ایران لګېدلي بندیزونه په تدریجي ډول بیرته اخیستل کېږي.
