اسراییل دی ته تیار دی چې کښتیو ته اجازه ورکړی چې جګړه ځپلې غزې ته سمدستي له قبرس څخه د وړاندیز شوې سمندري لارې نه مرستې ورسوي. دا خبره د اسرایل خارجه وزیر نن کړې. په دغه کار کې د برخه اخستونکو څلور اروپايي هیوادونو نومونه یاد کړی شوي دي.
د نومبر په میاشته کې د شوي لمړي تړون لاندې قبرس وړاندیز کړی وو چې سمندري بیړیو کې سامانونه به د ګاونډيانو اسرایل او مصر په ځاۍ ۳۷۰ کلومټره لرې د قبرس لرناکه بندر باندې د تفتیش نه پس غزې ته لیږل کیږي.
که چرته دا پلان عملي کیږي په غزې باندې کال ۲۰۰۷ کې د حماس واک ترلاسه کولو ورستو د اسرایل لخوا د تمامو سمندري لارو تړلو ورستو په لمړي ځل بیاپرانستل وي. اسرایل دا سمندري لار د خپل ملکي اړیکو پای ته د رسولو یوه لار بولي.
په لکونو بی کوره شوو فلسطینیانو لپاره دا نظریه د دسمبر په ۲۲مه نیټه د ملګرو ملتونو امنیتي شورا په غونډه کې هغه قرارداد سره هم سمون خوري چې په کې د بشري مرستو د میکنزم پراخولو غوښتنه شوې.
د اسرایل خارجه وزیر ایلای کوهن د تل ایویو راډیو سره خبرو کې د بحیری روم د لارې په اړه د یوې پوښتنې په ځواب کې ویلي دا کار سمدستي شورو کیداۍ شي.
ده زیاته کړه برطانیه، فرانس، یونان او نیدرلینډ هغه هیوادونه چې سمندري بیړۍ يي کولی شي د غزې په ساحل ودرول شي.
یاده دې وي د غزې په ساحل کوم ژور بندر شتون نه لري. د رایټرز خبري اداره لیکي مالومیده چې هغه مشوره ورکوله او له هغوی يي طمه کوله په اسرایل کې د سامان کوزولو په ځاۍ دغسې اوکړي.
ښاغلي کوهن اویل؛ "دوی زمونږ نه خواست اوکړو چې که چرې دغه الات د اسرایل اشدود بندر د لارې اولیږل شي، نو ځواب يي دی نه، دا به د اشدود بندر د لارې نه ځي. دا به د اسرایل د لارې نه ځي. مونږ غواړو چې د امنیتي کنټرول نه جلا شو. دا مقصد دی د دې پروسې."
د قبرس یو اعلا چارواکي رایټرز خبري ادارې ته ویلي برطانیه او یونان وړاندې د قبرس په لار د مرستو رسولو ددغه وړاندیز ملاتړ کړی وو او برطانیي د غزه سمندري ساحل باندې په رغیو اوبو کې د کارول کیدونکو بیړیو وړاندیز هم کړی و.
د یونان وزیراعظم کاریکوس مټسوټاکیس هم د قبرس د پلان سره ملاتړ ښودلی وو په کوم کې چې به د قبرس په لرنیکا بندر باندې تفتیش کونکو کې د اسرایل پلټنه کوونکي ایجنټان هم شامل وي.
د اسرایل خارجه وزیر کوهن زیاته کړه تراوسه خو د تګ راتګ سمندري لارې بند دي او که چرې د لرنیکا څخه د مرستو بیړۍ راځي نو د هغه زمونږ په اجازت کیږي. بی له شکه دا به یو محفوظه لار وي، مونږ هیڅ ډول ارادې نه لرو د برطانیی او فرانس سمندري بیړیو ته خطر پیښ کړو که چرې زمونږ سره په همکارۍ ددوی بیړۍ راځي.
یو شمیر اروپايي او عرب هیوادونه غزې ته مرستې د مصر ساحلي ښار العریش د لارې لیږي. اسرایل ددغه سامانونو په تفتیش کې شامل دي نو ځکه هم خيني د مرستو رسولو ادارې وايي مرستو رسولو کې ځنډ راځي. اسرایل ویلي دوی به غزه پټۍ د وسله والو نه پاکولو د خپل هڅو په لړ کې د مصر او غزه ترمینځ سرحدي سیمه په خپله قبضه کې اخلي.
Forum