حفيظ الله ستوری شيراني
د بلوچ يکجهتي کمېټۍ غړي تور پورې کوي چې د بلوچستان حکومت په ساحلي ښار ګوادر کې پر اوسپنيز شپول/باړ لګولو بيا کار پېل کړی او له هم دې لارې حکومت د ګوادر ځايي اوسېدونکي کډه بارولو ته اړ کوي چې له هغه ورستو به د ګوادر و چين حکومت ته حواله کړي.
د بلوچستان حکومت ياد تورونه سياسي بللي او وايي په داسې کومه پروژه کار نه کوي او دا خبرې بې بنياده دي.
په هم دې باب د خالي، شنبې په ورځ د کوټې د مطبوعاتو په کلب کې د بلوچ يکجهتي کمېټۍ په نوم تنظيم يوه ورځنی سيمنار کړی چې پکې بلوچ ماشومانو او ښځو ګډون کړی.
دوی په لاسونو کې په نيول شويو لوحو/چارټونو خپلې اندېښنې او خفګان ليکلی و چې ځينې ليکل يې داسې دي، “زه د ګوادر اوسېدونکې يم خو هره ورځ زما شناخت پوښتل کيږي، چې څوک يې او له کومه راغلې”. “موږ بلوڅ د ګوادر سمندر مالکان يو خو اوس چاينا د دې ملکيت تر لاسه کوي، زه هر سهار ځکه خپل ښونځي ته ناوخته رسيږم چې په ګوادر کې د وي ايي پي پرټوکول پر نامه لارې بندې وي”.
د دې ترڅنګ دې ته ورته نورې جملې هم ليکلې شوې وې خو دا يو خاموشه احتجاج و.
د کوټې په پريس کلب کې په يوه ورځني سيمنار کې چې د بلوچ يکجهتي کميټۍ له لوري جوړ کړل شوی و تر دوه نيم سوه نه زيات بلوڅ نارينه او ښځينه سياسي او مدني فعالانو، استادانو، وکيلانو او د پښتون ژغورنې غورځنګ غړو ګډون درلود.
له لويې پروژې څخه د لوی جېل پر لوري په نامه ياد سيمنار نومول شوی و او د بلوچ يکجهتي کونسل د غړو په وينا د حکومت له لوري د ګوادر ښار په اوسپنيز کېړ يا باړ کې بندولو لړۍ بيا پېل شوې چې دوی ته په يو قيمت منظوره نه ده.
د بلوڅ يکجهتي کمېټۍ غړې ډاکټر ماه رنګ بلوچ وي او ای ډيوه ته وويل "د باړ په لګولو سره دوی خلک تنګول غواړي او د ځايي ابادي لدې ځايه د لېږدولو پلان لري. تر دې وړاندې يې هم د سي پيک روټ يا لارې په نامه ټول ځايي اباد خلک له خپله ښاره او کوره په کډه کولو مجبوره کړل او د خلکو په زوره لادرکه کول او پوځي عمليات هلته زيات شوي. دا هر څه د دې لپاره دي چې ګوادر ښار په مکمله توګه و چين ته حواله کړل شي، چې دا يو غېر انساني عمل دی".
د ګوادر د کېړ په اړه د بلوچ يکجهتي کونسل او د نورو بلوڅ سياسي ګوندونو دريځ د ګوادر ضلعي او د بلوچستان ايالتي حکومت ناسم بللی. د بلوچستان حکومت ايالتي وياند شاهد رند په خپاره کړي بيان کې ويلي،"په ګوادر کې داسې کوم عمل ندی روان".
د بلوڅ يکجهتي کمېټۍ د غړو په وينا يوه اونۍ وړاندې د اوسپنيزو تمبو د بيرته لګولو لپاره تر څو کلو ميتره پورې د تمبو د لګولو په موخه کډي ايستل شوي خو له اولسي کلک غبرګون ورستو اوس پرې کار بند شوی.
د بلوڅ يکجهتي کمېټۍ يو بل غړی سيد صبغت الله شاه جي وايي "زموږ په خواه کې موږ څاروي، پسونه په کېړ يا باړ کې بندوو، د ځينې نورو ملکونو په څېر دلته د ګوادر خلک د امنيت د خونديتوب پر نامه په باړ کې بندي کړي، و بلوڅانو ته خو د نا امنۍ کومه ستونزه نشته نو نه پوهېږو چې دوی په کومه وجه بيا باړ لګوي".
د کال 2000م په لومړۍ لسيزه کې شروع شوې د پاکستان او چين تر ميان د سي پيک په نامه اربونو روپو اقتصادي پروژې مرکز هم ګوادر ښار دی. د بلوڅ وسلوالو تنظيمونو له لوري د يادې پروژې پر ضد د ګوادر په ګډون په بيلا بيلو بلوڅ ميشتو سيمو کې وسلوال فعاليت کېږي او د زياتره مرګونې بريدونو زمه وارۍ هم وسلوال تنظيمونه مني.
د پاکستان حکومت په کال دوه زره شلم کې د ګوادر ښار د خونديتوب پر نامه په لومړي پړاو کې د شاوخوا يو نيم ارب روپو ځانګړې پروژې اعلان کړې وې او ويل شوي وو چې پدې رپويو به په تول ښار کې نوې عسکري پوستې جوړوي، ځانګړې کيمرې او د جديده سيکورټي نظام به فعاله کوي.
هغه وخت ځينې سرکاري چارواکو رسنيو ته ويلي وو چې د ګوادر ښار د کېړ يا باړ راچاپېرولو پلان هم د سيف سيټي پراجېکټ برخه ده چې له پيشکان نومي سيمې څخه بيا تر کوسټل های ویز جیونی زیرو پوائنټ پورې به د ګوادر ښار شاوخوا څلور 24 کلو ميتره برخه په دې کېړ کې بنده وي.
د ګوادر ښاروال، بلوڅ يکجهتي کمېټۍ او سياسي ګوندونو په بيا بيا ويلي که حکومت د باړ لګولو نا تايد شوی پلان عملي کولو هڅې کړندۍ کړې دوی به يې پر ضد په کلک احتجاج لاس پورې کړي.
Forum