لاس رسیدونکی لینک

تازه خبر

پاکستان

 حقاني رښتیا د باجوه په لمسون د عمران خان حکومت ختم کړو؟ او، واشنګټن له چا مرور دی؟

عمران خان د خپل حکومت د ختمیدلو په هکله د ګمانونو په بنسټ ولاړې د خپلې “تضادې سازشي بیانیې” په کلایمکس کې د جنرل باجوه سره حسېن حقاني د “شریک ولن” په توګه یاد کړی
عمران خان د خپل حکومت د ختمیدلو په هکله د ګمانونو په بنسټ ولاړې د خپلې “تضادې سازشي بیانیې” په کلایمکس کې د جنرل باجوه سره حسېن حقاني د “شریک ولن” په توګه یاد کړی

په تېر یو کال کې عمران خان د خپل حکومت د ختمیدلو په هکله د ګمانونو په بنسټ ولاړې د خپلې "متضادې سازشي بیانیې" په کلایمکس کې د جنرل باجوه سره حسېن حقاني د “شریک ولن” په توګه یاد کړی. حقاني البته، پخوانی وزیراعظم په نفسیاتي ستونزه کې ښکېل سړی ګڼي__ په واشنګټن کې داسې خبرونه هم ګرم دي چې ښاغلي خان په لومړي سر کې د سازش په تهمت رسوا کړي واشنګټن د پُخلا کولو په مشن پسې پیشه ور ماهران نیولي.

عمران خان څو ورځې وړاندې خپلو پلویانو ته په یو ویډیو پیغام کې وویل چې د هغه د حکومت د ختمولو لپاره د پاکستان د پوځ د هغه وخت مشر جنرل باجوه په واشنګټن کې د پاکستان پخوانی سفیر حسین حقاني لمسولی ؤ.

پخواني سفیر او سکالر حسین حقاني وړمه ورځ وي او ای ډیوه ته په یوه ځانګړې مرکه کې وویل، نه باجوه لمسولی ؤ، نه یې کوم سازش کړی او نه داسې کارونه د هغه پیشه ده، د ښاغلی حقاني په آند عمران خان په نفسیاتي ستونزه کې ښکیل دی:

"د پاکستان د قامي اسمبلۍ 174 غړیو عمران خان صیب د حکومت نه لرې کړو___ لیکن په نفسیاتي توگه د هغه لپاره دا قبولول گران دي چې هغه د ايني لارې لر کړی شوی دی”

د ښاغلي حقاني څخه ډیوه وپوښتل چې تاسو په امریکا کې په یو مهم منصب کار کړی دی، د امریکایانو سره د اړیکو پرته مو په پاکستان کې د عمران خان د سیاسي مخالفینو سره جوختې نظریاتي اړیکي دي کله چې د هغه حکومت جوړ شو تاسو ورته هایبریډ رژیم وویل، نو د عمران خان په تاسو د شک یو وجه خو شته دی؟

خو ښاغلی حقاني واي هایبریډ رژیم ورته یواځې د نه ویل:

"دغه یوه سیاسي تبصره وه، دغې ته سازش نشي ویل کیدلی، په دې کې د هغه د اقتدار نه د لر کیدلو څه لاس کیدی شي؟"

تېر کال په عمران خان د هغه مخالفو ګوندونو بې باوري ثابته کړه او په پارلیمان کې یې د هغه د حکومت د ختمولو لپاره رای ورکړې.

په دغو ورځو کې عمران خان خپلو پلویانو ته ویل چې دده خلاف امریکه سازش کړی، بیا چې جنرل باجوه له خپل منصبه کوز شو نو عمران خان په هغه تور پورې کړو او وس وايي دا کار د حقاني په لاس شوی.

ایا واشنګټن د چا په خواهش یا لمسه په کوم هیواد کې حکومت ختمولی شي؟ حقاني وايي، نا:

"زما په خیال داسې نشي کیدلی، لیکن په پاکستان کې خلک په ډېرو داسې خبرو یقين کوي چې د حقیقیت برعکس وي…. په پاکستان کې چې بشمول د عمران خان څومره سیاسي بدلونونه راغلي، د کورني سیاست نتیجه ده"

هغه واي، دا امکان نه لري چې په واشنګټن کې د چا په خواهش، لمسه، یا د لابینګ په زریعه د یو هیواد حکومت نسکور شي.

که څه هم حقاني ګڼي او په خپله دلته چارواکي وايي واشنګټن د اسلام اباد په کورنیو سیاسي چارو کې کار نه لري خو د پاکستاني سیاست دانانو دا نظریه ډیره زړه ده چې واک ته په رسیدلو کې د امریکه د رضامندۍ ضروري وي. د ځیني رپورټونو تر مخه ښاغلی خان یو وار بیا چا پوهه کړی چې صدر بایډن پخلا کړه.

د پاکستان ډان ورځپاڼې له واشنګټنه رپورټ خپور کړی چې عمران خان وس د بایډن انتظامې د پخلا کولو په مشن پسې لابییسټان نیولي، ( لابییسټ په امریکه کې هغه پیشه ور تن ته واي چې د پیسو په بدل د چا د منفي یا مثبت سیاسي مقصد لپاره کار کوي.

ډان لیکي، پخواني وزیراعظم عمران خان له یوې میاشتې څخه په کم وخت کې د امریکه د څلورو منتخب غړیو سره خبرې کړي او له دوی یې غوښتي چې په پاکستان کې د آزادو او عادلانه ټاکنو لپاره د هغه د غوښتنې ملاتړ وکړي. د ډان ترمخه په بهرنیو چارو کې د پي ټي اي مشر سلاکار عاطف خان ورته وویل:

"د خپل پیغام رسولو لپاره له دریو چینلونو، میډیا، کانګریس او ادارې څخه کار اخلي"

دا وخت په پاکستان کې د عمران خان د سیاسي مخالفینو حکومت دی، ډیوه له حقاني څخه وپوښتل ایا وسنی حکومت هم یو هایبریډ رژیم دی؟

"د پاکستان سیاسي نظام تر اوسه هایبریډ دی. البته موجوده نظام ته اسانتیاوې نورې هم شته، ځکه چې یو کثیرالجماعتي اتحاد دی ، په ظاهره د پاکستان پوځ دا وخت د کوم سیاسي کردار لوبولو نه څنډه کوي، لیکن د پاکستان سیاسي نظام تر اوسه داسې نه دی چې ورته مکمل جمهوریت وویل شي"

د تېر یو کال راهسې روان ژور سیاسي اړي ګړي، د هیواد د ستر عدالت او حکومت تر منځه روانې لانجې او په غورځنګونو کې ښکیله د اقتصاد ډوبیدونکې کښتۍ انجام د سیاسي چارو ماهران ډیر ښه نه تعبیروي.

تیره اونۍ راته په واشنګټن کې د وېلسن سنټر د اېشیا څانګې مشر مایکل کوګلمېن وویل دا هر څه د پاکستان د مړسپن جمهوریت د راپرزولو علت جوړیدی شي.

See all News Updates of the Day

پاکستان وايي امریکې ته یې پوځي اډې نه دي ورکړي

بلوڅ زیاته کړه چې "پاکستان کوم ملک يا حکومت ته د اډو ورکولو هيڅ اراده نه لري، او پاکستان به خپله خاوره يا فضايي حدود د کوم بل هيواد پرضد د ‏کارېدو اجازه ور نه کړي".‏
بلوڅ زیاته کړه چې "پاکستان کوم ملک يا حکومت ته د اډو ورکولو هيڅ اراده نه لري، او پاکستان به خپله خاوره يا فضايي حدود د کوم بل هيواد پرضد د ‏کارېدو اجازه ور نه کړي".‏

د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت وياندې ممتاز زهره بلوڅ ویلي پاکستان امریکې ته پوځي اډې نه دي ورکړي او په دې اړه اوازو کې هیڅ حقيقت نشته.‏

بلوڅ د زیارت، پنجشنبې، په ورځ خبري غونډې ته وویل پاکستان بل ملک ته اډې نه دي ورکړې. "دغه ډول خبرونه تشې اوازې دي او مونږ یې په کلکه ردوو".‏

بلوڅ زیاته کړه چې "پاکستان کوم ملک يا حکومت ته د اډو ورکولو هيڅ اراده نه لري، او پاکستان به خپله خاوره يا فضايي حدود د کوم بل هيواد پرضد د ‏کارېدو اجازه ور نه کړي".‏

یوه اوونۍ وړاندې په قومي اسمبلۍ کې اپوزيشن ليډر عمر ايوب خان دعوه کړې وه چې پاکستان امریکې ته دوه پوځي اډې ورکړي او غوښتنه یې کړې وه ‏چې حکومت دې واضحه کړي چې دغه پوځي اډې د نګران حکومت که په بل حکومت کې ورکړل شوي دي.‏

په تېرو وختونو کې به هم داسې ګنګوسو کردش کولو چې پاکستان امريکې ته پوځي اډې ورکړې او هغه ډرون چې د پاکستان په قبایلي سیمو او په افغانستان کې د وسله والو په هدفونو حملې کوي هم د دغه خفیه اډو نه پورته کېږي. پاکستان به رسمي ډول دغه خبرې ردولې.

د کال 2022‎ په دوېم اګست د امریکې صدر جوبايډن ويلي اعلان وکړو چې د القاعده مشر اېمن الظواهري د هغه په امر په کابل کې په هواي حمله کې ووژل شو.

که څه هم طالبانو په کابل کې د الظواهري د وژل کېدو په رسمي ډول تصدیق نه دی کړی، وايي په دې اړه تحقیقات کوي، خو د ډرون د برید غندنه يې وکړه.

د کوم ملک نوم د اخیستلو پرته طالبانو دا هم وویل هغه ملکونه چې ډرون ته يې په خپله فضا کې د پرواز اجازت ورکړی "هم په دې جنايت کې ورسره شريک دي."

په کابل کې د ډون حملې وروسته، په څلورم اګست، د پاکستان دبهرنیو چارو د دفتر د هغه وخت وياند عاصم افتخار ویلي وو داسې هیڅ ثبوت نشته چې په کابل کې شوي ډرون ‏برید کې د پاکستان خاوره کارول شوې وه.‏

ممتاز زهره بلوڅ د زیارت، پنجشنبې، په ورځ په خبري غونډه کې د امریکې سره اړيکو په اړه وویل، پاکستان د امریکې سره د اوږدې مودې نه اړيکې لري.‏

هغې زياته کړه، روانه اوونۍ د امریکې يو پلاوي د پاکستان سفر کړی، پاکستان او امریکې د ترهګرۍ د مخنیوي، موسمي بدلون او تعليم سره په نورو ‏چارو خبرې اترې کړي دي.‏

هغې ویلي، پاکستان د امریکې سره اړيکو ته ډېر اهميت ورکوي.‏

د نهې- سه شنبې په ورځ د امریکې د بهرنيو چارو وزارت مرستیال وياند ويدانت پټېل خبري غونډه کې د امریکې او پاکستان د دفاعي مرستو په اړه ‏‏پوښتنې ته په ځواب کې ويلي وو، "د امنيتي چارو په لړ کې د پاکستان سره زمونږ همکارۍ کې د لوړې کچې د ترهګرۍ د مخنيوي بحث يا خبرې اترې، د ترهګرۍ د مخنيوي د ‏توان سېوا ‏کولو مالي مرستې، او د امریکې او پاکستان د ځواکونو په کچه اړيکو ته وده ورکول شامل دي".‏

هم په دغه ورځ د پاکستان د بهرنيو چارو وزارت ويلي وو، د امریکې د بهرنيو چارو وزارت د سياسي چارو سرپرست مرستيال جان بس په مشرۍ پلاوی ‏د اسلام اباد ‏په سفر کړی، د پاکستان د بهرنيو چارو وزارت د سرپرست سيکرټري رحيم حيات قرېشي سره یې ليدلي وو.‏

پاکستان ویلي وو، په ليدنه کې په دوه اړخيزه چارو ګټورې خبرې شوي دي. دواړو خواو د تجارت، پانګونې او سيمه ييزه امنیت په برخو کې د مرستو ‏سېوا کولو ‏ژمنه کړې وه

ملګري ملتونه وایي روان کال هم په افغانستان کې د بشري حقونو سرغړونې شوې

په افغانستان کې د ملګرو ملتونو سیاسي دفتر «یوناما» د روان کال تر لومړیو درو میاشتو پورې په افغانستان کې بشري حالت ارزولی چې پکې د طالبانو تر واکمنۍ لاندې د افغانانو له بشري حقونو د سرغړونو د دوام یادونه شوې ده.

دا رپوټ د مې په لومړۍ نېټه خپور شوی او په بېلابېلو پېښو کې د ملکي وګړو مرګ ژوبلې، د ښځو حقونو، د رسنیو ازادۍ، نیولو، اذیت، ناسم چلند، د پخواني حکومت د کارکوونکو غیرعدالتي وژنو، د طالبانو د عدالتونو په امر بدني سزاګانو او د زندۍ کولو اړوند مسایلو ته ځای ورکړل شوی دی.

د ښځو حقونه:

یوناما په خپل رپوټ کې ویلي په افغانستان کې د نجونو پر زدکړو د طالبانو د بندیز له کبله په مارچ میاشت کې نوی تعلیمي کال یو ځل بیا په سکولونو کې تر شپږم ټولګي پورته د نجونو له موجودګۍ پرته پیل شو.

په رپوټ کې ویل شوي د طالبانو د تعلیم وزارت په کابل کې د نوي تعلیمي کال د پیل په مراسمو کې د ګډون لپاره رسنیو ته کوم بلنلیک استولی وو، د مراسمو په ځای کې د مناسبت ځای د نشتوالي له کبله ښځو په ځانګړي ډول ښځینه خبریالانو ته امر شوی وو چې په دغو مراسمو کې ګډون ونه کړي.

یوناما ویلي د طالبانو د امربالمعروف ونهی عن المنکر وزارت د حجاب اغوستلو په امر باندې عمل دوام موندلی، خو وایي دا امر په هغه کچه نه دی عملي کړی شوی چې د تېر کال په دسمبر او روان کال په جنورۍ کې یې د عملي کولو په برخه کې له شدت او زوره کار اخیستل کېده.

د تېر 2023م کال په وروستیو کې د طالبانو د امربالمعروف او نهی عن المنکر وزارت د پولیسو په ملاتړ د کابل په لوېدیځ او ځینو نورو برخو کې په لسګونو ښځې او ځوانې نجونې د مناسب حجاب نه اغوستو په تور نیولې او په زندان کې اچولې وې.

ملګرو ملتونو او د بشري حقونو نړیوالو تنظیمونو د طالبانو د حکومت دغه اقدامات غندلي وو او د نیول شویو ښځو او نجونو د خوشې کیدو غوښتنې یې کړې وې، خو طالبانو تل د بهرني غبرګون په مقابل کې خپل اقدامات شرعي او قانوني‌ بللي دي.

بدني سزاګانې او زندۍ:

د یوناما د رپوټ له مخې طالبانو د روان کال په لومړیو درو میاشتو کې درې تنه په غزني او جوزجان ولایتونو کې د عامو خلکو په وړاندې په ښکاره په دار کړي دي. یوناما ویلي د طالبانو درو عدالتونو او د دوی مشر ملا هبت الله اخوندزاده د مرګ دا سزاګانې تایید کړې وې.

یوناما د طالبانو حکومت د 2021م کال په اګست کې له واکمنېدو وروسته د روان کال د مارچ میاشتې تر وروستیو پورې په افغانستان کې خلکو ته په ولسي ځایونو کې د مرګ د سزا پینځه پېښې ریکارډ کړې دي.

رپوټ وایي د طالبانو د عدالتونو په امر د 2022م کال په ستمبر کې یو تن په فراه ولایت کې، د 2023م کال په جون کې یو تن په لغمان ولایت کې، د روان کال د فرورۍ په 22مه دوه تنه په غزني ولایت کې او د فرورۍ پر 26مه په جوزجان ولایت کې زندۍ کړل شوي وو.

د یوناما په دغه رپوټ کې د طالبانو له خوا په ولسي ځایونو کې تورنو کسانو ته په دُرو د وهلو په اړه هم معلومات خپاره شوي او ویل شوي دي چې لږ تر لږه هره اوونۍ تورنو کسانو ته دغسې بدني سزاګانې ورکول کیږي.

د ملکي وګړو مرګ ژوبله:

د یوناما د رپوټ له مخې د روان کال د جنورۍ له شپږمې تر 11مې د کابل ښار په بېلابېلو سیمو کې د پر ځای شویو چاودېدونکو توکو له کبله درې چاودنې شوي چې 79 کسان پکې وژل شوي او 68 ژوبل شوي دي. وایي په دغو بریدونو کې د دوو ذمه واري داعش خراسان پر غاړه اخیستې ده.

یوناما په کندهار کې د مارچ پر 21مه د کابل بېنک مخته د طالبانو د پولیسو په منځ کې د ځانمرګي برید ذکر هم کړی او ویلي یې دي چې په دې پیښه کې 25 لوی نارینه کسان وژل شوي او 50 نور نارینه لویان ټپیان شوي دي. داعش ددې برید ذمه واري هم پر غاړه اخیستې وه.

په رپوټ کې پر افغانستان د پاکستان د بریدونو ذکر هم شوی دی، یوناما وایي د مارچ پر 18مه په خوست او پکتیکا باندې د پاکستان په هوايي بریدونو او د سرحدي سیمو په وسلوالو نښتو کې د ښځو او ماشومانو په ګډون اته تنه ملکي وګړي وژل شوي وو.

د پخواني حکومت له پوځي کارکوونکو غچ اخیستل:

د يوناما دفتر د بشري حقونو څانګې ویلي د طالبانو د مشر د عمومي بخښنې او د طالبانو د چارواکو له پرله پسې ټینګار سره سره په خپلسر د خلکو د نیولو، اذیت، ناوړه چلند او د عدالتونو له پرېکړو پرته د پخواني حکومت د پوځیانو د وژلو په اړه یې رپوټونه تر لاسه کړي دي.

په رپوټ کې ویل شوي د جنورۍ او مارچ تر منځ یې د بشري حقونو د سرغړونو لږ تر لږه د خپلسر نیونو او بندي کولو ۳۸ پېښې ریکارډ کړې، خو په دې کې د نیول شویو کسانو پېژندنه نه ده شوې چې دوی عام خلک دي که فعالان.

رپوټ وایي د اذیت او ناوړه چلند او لفظي ګواښونو یې لږ تر لږه ۱۰ پېښې او د تېر حکومت د لږ تر لږه څلورو چارواکو او افغان دفاعي او امنیتي ځواکونو د کسانو د صحرايي وژنو پېښې ریکارډ کړې دي

د رسنیو ازادي:

د ملګرو ملتونو سیاسي دفتر په خپل رپوټ کې د طالبانو تر واکمنۍ لاندې د رسنیو او افغان خبریالانو د حالت په اړه ویلي، خبریالان او رسنۍ له مختلفو چېلنجونو او خطرونو سره مخ دي.

یوناما ویلي خبریالانو او د رسنیو کارکوونکو په یو له ستونځو ډک چاپیریال کې خپل فعالیت ته دوام ورکړی، وایي رسنۍ له پام وړ مالي چېلنجونو سره مخ دي او دوی د طالبانو د چارواکو له خوا پر محدودیتونو باوجود د کار په مهال د خپلسره بند له خطر سره مخ دي.

د طالبانو حکومت لا د یوناما دغه رپوټ ته غبرګون نه دی ښودلی خو تر دې مخکې یې د بشري حقونو په اړه د نړیوالو ادارو رپوټونه له حقیقته لرې او د خپل حکومت خلاف پروپیګنډه بللې ده.

د بشري حقونو د حالت په اړه د امریکې د بهرنیو چارو وزارت په رپوټ کې چې طالبان په پراخه توګه د بشري حقونو په سرغړونو تورن شوي وو، تېره اوونۍ د طالبانو د حکومت ویاند ذبیح الله مجاهد یې په غبرګون کې ویلي وو چې لوېدیځ هیوادونه دې پر افغانانو خپل کلتور نه ور تپي، د ده په وینا د افغانستان خلک مسلمانان دي او حقوق یې د شریعت پر اساس تعریف کیږي.

د بلوچستان په دکۍ او خضدار سیمو کې درې چاودنې شوي، يو تن وژل شوی 20 نور ژوبل شوي

د دکۍ ضلعې د ليويز يو چارواکي وي او اې ډيوه ته تاييد کړې، د دکۍ د ټېکدار نالۍ په علاقه کې د سکرو ډک ټرک روان وو، اېښودل شوي بارودي ‏مواد پرې چاودلي دي
د دکۍ ضلعې د ليويز يو چارواکي وي او اې ډيوه ته تاييد کړې، د دکۍ د ټېکدار نالۍ په علاقه کې د سکرو ډک ټرک روان وو، اېښودل شوي بارودي ‏مواد پرې چاودلي دي
د پاکستان د بلوچستان صوبې په دکۍ او خضدار سيمو کې په درېو چاودنو کې لږ تر لږه يو تن وژل شوی او د امنيتي اهلکارو په ګډون د ‏‎20‎‏ پورې نور ‏کسان ژوبل شوي دي. ‏
د دکۍ ضلعې د ليويز يو چارواکي وي او اې ډيوه ته تاييد کړې، د دکۍ د ټېکدار نالۍ په علاقه کې د سکرو ډک ټرک روان وو، اېښودل شوي بارودي ‏مواد پرې چاودلي دي.‏
چارواکي د نوم نه ښوولو په شرط د ډيوه خبريال حفيظ الله ستوري شېراني ته ويلي، د لومړۍ چاودنې وروسته چې دغلته د سي ټي ډي او پوليس چارواکي ‏ورسېدل، بله چاودنه وشوه، په دغه چاودنه کې يو تن په ځای وژل شوی او د سي ټي ډي پوليس دوه سب انسپکټران او خواوشا ‏‎20‎‏ نور کسان ژوبل شوي ‏دي.‏
د چارواکي په خبره په چاودنه کې ژوبل شوي زياتره کسان د سکرو په کانونو کې کارکوونکي دي او دوی نزدې روغتونونو ته منتقل کړل شوي دي.‏
په سمدستي ډول د چاودنو زمه واري چا نه ده منلې.‏
تېره شپه په خضدار کې د پوليسو په يو ګاډي هم چاودنه شوې، د پوليسو يو عسکر پکې ژوبل شوی او ګاډي ته تاوان اوښتی دی.‏
د خضدار پوليس تاڼې يو چارواکي مولا بخش دغه پېښه تاييد کړې، او ويلي یې دي د جالوان کمپليکس سره نزدې نامعلومه کسانو د پولیس په موټر ‏لاسي بم غورځولی دی.‏
درې ورځې وړاندې هم په دکۍ سيمه کې د ماينونو په ساتنه مامور په اېف سي ځواک بريد کې د اېف سي يو عسکر وژل شوی او درې نور ژوبل شوي وو.‏
هغه وخت پوليس چارواکو ویلي وو په دکۍ کې په اېف سي چوکۍ بريد ته د اېف سي اهلکارو فوري ځواب ‏ورکړی او د مرستې دپاره یې نور اهلکار ‏غوښتي وو.‏
چارواکو ويلي وو، د اېف سي نور اهلکار موقعې ته رسېدلي، د وسله والو یې په ګاډي ډزې کړي، په بريد کې د اېف سي یو عسکر وژل شوی وو.‏
د دکۍ پوليسو يو چارواکي ويلي وو، په دغه ډول بريدونو کې بلوڅ بېلتون غوښتونکې ډلې لاس لري.‏ ‏
د رپورټونو ترمخه د دغه بريد زمه واري لاقانونه ګرځول شوې ډلې (بي اېل اې) منلې وه.‏
د روژې په میاشت کې د دکۍ څخه د سکرو د ماينونو نهه مزدوران تښتول شوي وو، چارواکو ويلي په دوی کې اووه مزدوران خوشي کړل شوي او دوه ‏تراوسه بې درکه دي.‏

پوليس اهلکار د نوم نه ښکاره کولو په شرط ويلي، بلوڅ بېلتون غوښتونکې ډله (بي اېل اې) د سکرو د کانونو د مالکانو نه قلنګ او پېسې غواړي چې ‏‏پېسې دې ورکړي بيا به یې مزدوران خوشي کړي.‏ پاکستان او امریکې بي اېل ای ترهګر تنظیم ټاکلی دی‎.‎
د پاکستان ناارامه ضلع بلوچستان کې وخت په وخت د ناامنۍ پېښې کيږي، په امنيتي اهلکارو بريدونه کيږي او د زياترو زمه واري بلوڅ بېلتون ‏‏غوښتونکې ډلې مني.‏
د دې ترڅنګ د سکرو په ماينونو کې هم اکثره د ګېس چادونو او کانونو کښېناستو پېښې کيږي او مزدورانو ته پکې مرګ ژوبلې اوړي.

د آي ایم ایف اؤ پاکستان تر منځ د پور نوي پروګرام لپاره د مذاکراتو مهال ویش جوړ کړل شوی

د پاکستان اؤ آي ایم ایف تر منځ د لنډ مهاله پور د پروګرام سرته رسېدو وروسته په ستره اؤ اوږد مهاله قرضه د پاکستان اؤ نړیوالې مالیاتي ادارې ترمنځ د مذاکراتو مهال ویش یا شېډول ټاکل شوی دی.

څېړونکي وایي چې پاکستان ته درنې قرضې بېرته ستنول اؤ په اخستل شوؤ قرضو سودونه ورکول ورپغاړه دي اؤ ددې لپاره ورسره آي ایم ایف نه د پور د یو بل پروګرام اخستو پرته بله لار نه شته.

د پاکستان ډان ورځپاڼې د خزانې د وزارت د سرچینو له خولې ویلي چې د آي ایم ایف ډله به د پور په نوي پروګرام د خبرو لپاره په 15مئ پاکستان ته رارسیږي.

رپورټ کې ویل شوي چې پاکستان اؤ آي ایف ایم به وړومبی د پور په تیکنیکي اړخ خبرې کوي اؤ بیا به د پالیسۍ په کچه مذاکرات کیږي.

د پاکستان د خزانې وزارت سرچینو ویلي چې د پور دا نوی پروګرام به له 6ؤ نیولی تر 8 اربه ډالرو پورې وي اؤ موده به یې درې کلنه یا تر دې هم زیاته وي.

ډاڼ ورځپاڼه لیکي چې د پور ددې نوي پروګرام لپاره د نړیوالې مالیاتي ادارې له لوري پاکستان ته د سختو شرطونو اېښودلو امکان دی.

څېړونکي وایي چې پاکستان ته درنې قرضې بېرته ستنول اؤ په اخستل شوؤ قرضو سودونه ورکول ورپغاړه دي اؤ ددې لپاره ورسره آي ایم ایف نه د پور د یو بل پروګرام اخستو پرته بله لار نه شته.

د اقتصادي چارو څېړونکي محمد الیاس ډیوه سره خبرو کې وویل ترڅو چې پاکستان خپل برامدات سیوا کړي نه وي اؤ سیمه ییزې وسیلې یې نه وي لټولې تر هغې د آي ایم ایف دروازه ټکول د پاکستان یوه مجبوري ده.

هغه وایي" پاکستان د بیلابیلو ملکونو اؤ ادارو نه درنې قرضې اخستي چې په هغې ورته سود ورکول ورپغاړه دي اؤ هم یې د زیاتره قرضو د ستنولو موده سرته رسېدلې ده ، خو پیسې پاکستان سره نشته ،نو لازمه ده چې آي ایم ایف ته به ځي اؤ د آي ایم ایف له لوري شرطونه به هم پاکستان ته زیات اسان نه وي بلکې دومره مشکل به وي چې حکومت به یې په پوره کولو کې د یو امتحان سره مخ کیږي"

محمد الیاس وایي د نوي قرضې اخستو لپاره به په ممکنه توګه پاکستان ته د توانایۍ بیعې نورې لوړول اؤ ټیکسونه لګول وي اؤ ددې بوج به نیغ په نیغه په ولس راځي.

نوموړی زیاتوي پاکستان ته د خپل اقتصاد پیاوړي کولو لپاره له خپل انده ګامونه اخستل اؤ ځایي وسیلې پیدا کول پکار دي اؤ په دې لړ کې ضروري ده چې د خسارې سره مخ ادارې شخصي څانګې ته ورکړي ،په ادارو کې اصلاحات رامنځته کړي اؤ د اقلیمي بدلونونو د مقابلې لپاره ګامونه واخلي.

پاکستان په تېرکال د جولاي میاشت کې د آي ایم ایف نه د نهو میاشتو د لنډې مودې د پور پروکرام ترلاسه کړی ؤ اؤ څېړونکي وایي چې ددغه پور لپاره آي ایم ایف پاکستان ته څه شرطونه یا اهداف ایښي وؤ پاکستان هغې ته سنجیده پاتې شوی اؤ ټول اهداف یې په کامیابۍ سره ترلاسه کړي.

د نړیوالې مالیاتي ادارې آي ایم ایف له لوري د پاکستان دولتي بانک ته د لنډ مهاله پور پروګرام د وروستي قسط یو ارب اؤ 10 کروړه ډالر اوړمه ورځ ترلاسه شوي وؤ.

آي ایم ایف پخپله اعلامیه کې ویلي وؤ چې پاکستان پاکستان ته به د حکومت د ملکیتي ادارو اصلاحات په مخکې وړل اؤ د پالیسۍ په کاري چوکاټ کې چلول وي.

د پاکستان د خزانې وزیر محمد اورنګزیب په 16م اپریل واشنګټن کې خپله یوه مرکه کې ویلي وو چې پاکستان د نړیوالې مالیاتي ادارې سره د اقتصادي ‏اصلاحاتو د پروګرام لپاره د اربونو ډالرو د پور په یو نوي تړون خبرې پيل کړې دي.‏

د روان مالي کال لومړیو نهو میاشتو کې د پاکستان مالیاتي خساره تر4337 اربه ډالرو اوښتې ده

د پاکستان د خزانې وزارت ویلي، د روان مالي 24-2023 په لومړیو 9 میاشتو کې د پاکستان مالیاتي خساره 4337 اربه روپۍ پاتې شوې اؤ لګښتونه یې تر 9651 اربه روپو اوښتي دي.

د خزانې وزارت په یو رپورټ کې ویل شوي چې د مالي کال 24-2023 په لومړیو نهو میاشتو کې پاکستان د پورونو پسر سود کې 5517 اربه روپۍ ورکړې دي.

رپورټ وایي چې د محصولاتو راټولولو قامي ادارې ایف بي ار په دغو نهو میاشتو کې د6711 روپو ټيکسونه راټول کړي دي.

همدا شان رپورټ ښیي چې په دې موده کې د این ایف سي ایوارډ په اساس صوبو ته 3815 اربه روپۍ ورکړل شوي د جولاي نه تر مارچ میاشتې له ټیکس بهر عایدات 2416 اربه روپۍ ریکاډ کړل شوي دي.

د خزانې وزارت د رپورټ له مخې په دې نهو میاشتو کې د پټرولیم لیوي په مد کې د صارفینو څخه ریکارډ 719 اربه اؤ 59 کروړه روپۍ ترلاسه شوي چې دا د تېرکال په پرتله 357 اربه روپۍ زیاتوالی ښیي.

رپورټ کې ویل شوي چې له جولاي تر مارچ میاشتې پورې حکومتي لګښتونه تر 9 زره اؤ 201 اربه روپو اوښتي اؤ په ترقیاتي منصوبو 454 اربه روپۍ لګول شوي دي.

همدا شان خلکو ته د رعایتونو په ورکولو 473 اربه اؤ په پنشن ورکولو تر 611 اربه زیاتې روپۍ مصرف کړل شوې دي .

دا رپورټ ښیي چې د حکومتي چارو په چلولو نهو میاشتو کې 518 اربه روپۍ لګول شوي دي.

دا په داسې حال کې ده چې د نړیوالې ادارې آي ایم ایف له لوري تېره ورځ د پاکستان قامي بینک ته یو ارب اؤ 10 کروړه ډالر رسیدلي دي اؤ ددغه مالیاتي ادارې سره د پاکستان د لنډ مهال قرض پروګرام پائ ته رسېدلی دی.

د پاکستان د خزانې وزیر ویلي چې پاکستان آي ایم ایف نه د پور یو بل غټ پروګرام هم ترلاسه کوي .

د شورو په ورځ ګڼ شمیر پاکستاني مطبوعاتو د سرچینو له قوله ویلي چې د قرض په نوي پروګرام د خبرو اترو لپاره په 15م مئ د آي ایم ایف ډله اسلام اباد ته رارسیدونکې ده.

مطبوعات وایي پاکستان به هڅه وکړي چې آي ایم ایف نه له م 6 څخه نیولي تر 8ؤ اربو ډالر د دریوؤ کالو یا له دې څخه د زیاتې مودې لپاره په پور ترلاسه کړي خو څېړونکي وایي که آي ایم ایف پاکستان ته د درې اربه ډالرو پروګرام هم ورکوي نو پاکستان ته به ددې لپاره سخت شرطونه ږدي.

نور کتل

ځانګړې ویډیوګانې

د امریکې په کالجونو کې په غزه کې د جنګ خلاف احتجاجونه دوام لري
please wait

No media source currently available

0:00 0:03:53 0:00

بي بي شیرینه

بي بي شیرینه – په ټیلې ویژن
please wait

No media source currently available

0:00 1:59:58 0:00
XS
SM
MD
LG