پاکستان
د حکومت تیندکونه عارضي دي که عمران خان رښتیا د اولس باور وبایللو؟
د واکمن تحريک انصاف گوند مشر او وزيراعظم عمران خان به د عمومي انتخاباتو وړاندې خپل اولس ته په تقریرونو کې "شنه باغونه" ځلول چې هېواد به په اقتصادي توگه په خپلو پښو ودروي، خو د کار پوهانو په خیال ښاغلي خان د پرله پسې تیندکونو له امله په دوو میاشتو کې دننه د اولس باور وبایللو، البته وزیراعظم خان وس هم خپل اولس ته ډاډ ورکوي چې د هیواد د اقتصاد په کشتۍ کې شوی سوری به بند کړي.
په ١۴ م اکتوبر په ضمني انتخاباتو کې واکمن گوند پي ټي اي د قامي اسمبلۍ هغه دوه څوکۍ هم وبایللې چې یواځې دوه میاشتې وړاندې ښاغلي خان گټلې وې. د څېړونکو په خیال ددې علت دا دی چې په عمومي انتخاباتو کې د پي ټي اي په شا د حکومتي افسرانو لاس وو.
په واشنگټن کې د پاکستان د پخواني سفير او د سیاسي چارو کارپوه پروفیسر حسین حقاني په خیال د ضمني انتخاباتو نتیجې تل د عامو انتخاباتود نتیجو په شان وي، اولس زر خپله رای نه بدلوي، خو داځل البته څه بدلون ښکاري:
"زما خیال دادی چې اسټیبلېشمېنټ چې کومه تیاري او کوښښونه په عامو انتخاباتو کې کړي وو هغه یې په ضمني انتخاباتو کې ونه کړی شول" د حسین حقاني نه علاوه یو شمېر نور څیړونکي او د پاکستان زیاتره سیاسی گوندونه هم په تیرو عمومي انتخاباتو کې د پوځي افسرانو د لاس وهنې تورنه لگوي.
د حکومت د اطلاعاتو د چارو وزير فواد چودهري دا نه مني چې اولس په په ضمني انتخاباتو کې واکمن گوند ته ووټونه ور نه کړل، هغه یو خبري کانفرنس ته وویل په ځيني ځایونو کې پي ټي ايي ووټونه ځکه وبایلل چې دگوند د نومول شوو امیدوارانو په ضد د خپل گوند آزاد امیدواران ولاړ وو، هغه وویل:
"مونږ په ٣٥ کې ١٧ څوکۍ گټلي دي"
البته فواد چودهري دا مني چې حکومت په وړومبیو ورځو کې د چیلنجونو سره مخ دي، هغه وايي:
"د اته نه تر لسو میاشتو پورې وخت به ولگي چې د نوي پاکستان بنیادونه چې عمران خان ایښودي دي هغه کار شورو کړي"
ښاغلی حقاني د فواد چودهري دا خیال سم گڼي چې حکومت ته د کار لپاره څه وخت ورکول پکار دي:
"زما خیال دی څه وخت به نوي حکومت ته زغم کول غواړي، زه د دې خبرې سره اتفاق نه کومه چې اولس په دوه میاشتو کې خپله رایه بدله کړه"
خو د امرېکې په سر ښار کې د ډېر وخت راهسې میشت سفارتکار دا منلو ته تیار نه دی چې د پاکستان چیلنجونه د ختمیدو دي:
"پاکستان د سترو چیلینجونو سره مخ وو، دی او وي به"
ښاغلی حقاني د خپلې دعوې په دلیل کې وايي چې عمران خان او دهغه گوند پاکستانیانو ته یو داسې شين باغ ورښودلی وو چې په حقیقت کې یې هډو وجود نه وو.
ښاغلي عمران خان به د وزیراعظم جوړیدلو څخه د مخه په خپلو تقریرونو کې تل ویل چې د نړيوالې مالیاتي ادارې، اي ایم ایف نه به قرضونه، نه اخلي، پاکستان به په خپلو پښو ودروي او بایلل شوی قامي احترام به گټي. خو د ښاغلي خان حکومت وس د اي ایم ایف نه نور قرضونه غوښتي دي.
عمران خان پلو ته نرمه رویه تگ لاره گڼونکې یو پاکستاني شخصي ټي وي چینل ای ار وای د قرضونو په حقله د ښاغلي خان په ځيني پخوانیو او نوي بیانونه کې د عمران خان بدلیدونکو نظریاتو ته طنزیه اشاره کړی ده.
حسین حقاني وايي وس ورته احساس وشو چې په دنیا کې څه داسې حقیقتونه دي چې د هغې په وجه د حکومتونو لاسونه تړلي وي:
"وړومبی به هغويي ویل چې د اقبال مرد مومن او دکرکټ مرد مومن که د هېواد واکمن جوړ شو نو هر څه به سم شي خو زما خیال دا دی چې ډېر زر به ورته د رښتیاؤ دنیا ډېر څه وروښايي"
د حقاني په خیال د ښاغلي خان پلویانو ته به هم ډیر زر په ډاگه شي چې رښتیا هغه نه دي چې دوي ته به عمران خان په خپلو سیاسي تقریرونو کې د شنو باغونو په شکل کې ورښودل.
See all News Updates of the Day
زاهد خان: سوات کې دې امن او د سېلګرۍ سیمو ته دې اسانتياوې برابر کړل شي
د خېبرپښتونخوا سېلګرۍ سيمې سوات کې د هوټلونو اتحاديه وايي، د پښتونخوا د سېلګرۍ حکومتي محکمې چې د وړوکي اختر په موقع سوات او نورو سيمو ته د سېلګرو تلو کومې شمېرې ښودلي هغه ډېرې زياتې دي، د دوی په نظر دومره خلک په ځانګړي ډول سوات او د بره دير ضلعې د سېلګرۍ سيمې کومراټ ته نه دي تللي.
د دوی په وینا که چرته په سوات کې تل پاتې امن په ځای شي او د سېلګرې ځایونو ته تر ټولو مهمه د ورتګ لارې يا سړکونه جوړ کړل شي، د سيمې سېلګري به ورسره سېوا شي، ځايي خلکو ته به ترې د روزګار موقعې په لاس ورشي.
د خېبرپښتونخوا د سېلګرۍ محکمې دعوه کړې، د وړوکي اختر په پينځو ورځو کې د پينځه لکه او 83,000 نه زيات سېلانیان د صوبې د سېلګرۍ ځايونو ته ورغلي دي. ويل شوي تېر کال دغه شمېره يو لاک او 25,000 وه.
د خېبرپښتونخوا د ټورزم اتهارټۍ يا سېلګرۍ محکمې ویلي، د اختر په پينځو ورځو کې تر ټولو زيات خواوشا دوه لکه 37,00 سېلګري ګلياتو ته، او يو نيم لک سېلګري د سوات مالم جبې ته ورغلي او د بره دیر کمراټ ته خواوشا 92,000 سېلانيان تللي دي.
په سوات کې د هوټلونو د اتحادیې مشر زاهد خان وايي، سوات ته د بهر څخه دومره سېلګري نه دي ورغلي، زیات ځايي خلک ورغلي خو بيا یې هم شمېره دومره نه ده څومره چې د سېلګرۍ محکمې ياده کړې ده.
وي او اې ډيوه سره په خبرو کې هغه وویل، د مالم جبې په حواله چې کومې شمېرې ويل شوي، که د ورځې حساب وشي په مالم جبه کې د دومره خلکو او ګاډو ځای کېدو ځای نشته.
نوموړي زياته کړه، په سوات کې د سېلګرۍ غټه علاقه کالام دی، په ټول سوات کې 450 هوټلې او خواوشا غټې وړې 700 رېسټورانټونه دي، يواځې په کالام کې خواوشا 200 هوټلې دي.
هغه وویل، د اختر په ورځو کې د کالام په هوټلو کې د لس فيصده پورې هوټلو ته سېلګري نه دي ورغلي، د نوموړي په وينا د بحرېن څخه تر کالام پورې خواوشا 35 کلوميټره لاره (سړک) ده، کومه چې په 2010 کې سېلابونو وړې وه، هغه بيا جوړه کړل شوی، خو نوموړی دعوه کوي د دغه لارې دپاره چې څومره پېسې منظورې کړل شوې وې په هغې کې څلورمه برخه روپۍ پرې هم نه وې لګول شوې خو بيا هم يو څه لاره جوړه کړل شوې وه.
د زاهد خان په خېره تېر کال بيا سېلابونه راغله او د سوات سيند په غاړه دغه لاره یې ځای په ځای خواوشا اته کلوميټره بيا يوړه، بيا ځايي خلک او هوټلو والو په خپلو پېسو يو څه کچه لاره جوړه کړه.
هغه وويل، سېلګري د سيمې د خلکو د روزګار سرچينه ده، حکومت ترې ټېکس ترلاسه کول غواړي، که چرته د سوات سېلګري بحال شي نو په کروړونو روپۍ ګټه ترې ترلاسه کېدی شي.
زاهد خان زیاته کړه، پکار ده بهرني سېلګري راوستل شي، خو د پاکستان ويزې ګراني دي، خلکو ته په اسانه ويزې نه ورکول کيږي، سوات ته بهرني سېلګري يو فيصد هم نه راځي، باوجود د دې چې د نوموړي په خبره د مري په مقابله کې په کالام کې هوټلې 70 فيصده ارزانې دي.
هغه وویل که په سوات کې امن په ځای شي ځکه دلته چې د ناامنۍ يوه پېښه وشي خلک وويريږي، بيا څوک نه راځي. بايد لارې جوړې کړل شي، هوټلونو ته د ټېکسونو په برخه کې اسانتیاوې ورکړل شي، دغلته دا وخت د 20,000 پورې خلک په روزګار دي خو دغلته د دوی سره د 60,000 پورې خلکو ته د روزګار زمينه برابرېدی شي.
په بره ديرضلع کې ځايي خبريال سيد زاهد جان هم وايي، هغه نه ګڼي چې د دير د سېلګرۍ سیمې کمراټ ته به دومره خلک ورغلی وي، څومره دعوه چې شوې ده.
وي او اې ډیوه سره په خبرو کې هغه وويل، د اختر په دويمه ورځ باران شورو شوی وو، نو خلک په باران کې زيات سېل له د تلو څخه ډډه کوي، بله دا چې د کمراټ لاره هم هغه شان نه ده جوړه څنګه چې پکار ده.
د نوموړي په خبره د بره دير د مرکز نه تر کمراټ پورې خواوشا 95 کلوميټره لاره ده په دې کې نيمه پخه او نيمه بيا ډېره خرابه ده.
هغه وويل، د ځايي خلکو سره یې وخت په وخت خبرې کيږي ځايي خلک د سيمې سېلګرۍ ته د ودې ورکولو دپاره يواځينۍ غوښتنه د لارې جوړولو کوي، په کمراټ کې خلکو په خپله ښې ښې هوټلې جوړې کړي او نوموړی دعوه کوي دغلته د اسلام اباد د مري او خېبرپښتونخوا د ګلياتو څخه څه، چې د سوات د هوټلو نه هم ارزانې کمرې مېلاويږي چې پکې د 1000 او 2000 روپو پورې د شپې دپاره ښې کمرې هم شته.
سيد زاهد جان وویل، که چرته کمراټ ته يواځينۍ د لارې اسانتیا جوړه شي نو که دا وخت په يو موسم کې څلور لکه سېلګري ځي نو دا شمېره به يو په دوه شي، خلکو ته به روزګار ترلاسه شي او حکومت به ترې د ټېکسونو په برخه کې هم ګټه پورته کوي.
د پښتونخوا د سېلګرۍ سيمو سوات کالام او بره دير کمراټ ته د لارو جوړولو په اړه د سېلګرۍ د محکمې ویاند محمد سعد وي او اې ډيوه ته ويلي، دغلته اکثره لارې جوړې او که چرته کومې لارې خرابې دي، په هغو کار روان دی جوړيږي.
پاکستان کې د ډيزلو او پټرولو بيعې نورې سېوا کړل شوي
پاکستان کې د ډيزلو او پټرولو بیعې نورې سېوا کړل شوي، د نوو قيمتونو ترمخه یو ليټر ډيزل 8.14 روپۍ او پټرول 4.53 روپۍ ګران کړل شوي دي. له دې وړاندې د روانې میاشتې په لومړۍ نېټه پاکستان کې پټرول ګران کړل شوي، د يو ليټر پټرول قيمت نهه روپۍ 66 پېسې سېوا کړل شوی وو.
د پاکستان د خزانې وزارت د تيلو د قيمتونو سېوا کولو په اړه اعلاميه خپره کړې او ویلي يې دي، په نړیوال مارکيټ کې د تیلو د بیعو ګرانېدو سره پاکستان کې تيل ګران کړل شوي دي.
د تيلو د بيعو ګرانولو سره د يو ليټر پټرولو بيعه 293.94 روپو ته او د ډيزلو بیعه 290.38 روپو ته رسېدلې ده.
د خزانې وزارت ويلي، د د يلو او ګېس د انتظام ادارې (اوګرا) په سپارښتنه د تیلو بيعې سېوا کړل شوي او د نن 16م اپرېل څخه به نوي قيمتونه عملي کيږي.
د نور کله په څېر د تیلو بيعو سېوا کېدو ته په ټولنيزو رسنیو غبرګون ویل شوی او په حکومت نيوکې شوي دي.
د عمرملک په نوم تن په اېکس (پخواني ټویټر) ویلي، "د چا چې هر څه مفت دي په هغو هيڅ فرق نه کوي که پټرول څلور روپۍ ګرانيږي او که 40 روپۍ، د ولس ټېکس خورئ او ولس ذليله کوئ".
د بشرا صدیقي په نوم اېکس هېنډل نه ليکل شوي، "يو ځل ولس ووژنئ، هره ورځ یې وژنئ. هره ورځ د بجلۍ، ګېس او پټرولو په قيمتونو کې د اضافې کولو په ځای په يو ځای مونږ ټول په بم ووژنئ. هسې مننه د چا پکار ده، د حکومت که د هغوی د راوستونکو".
پاکستان کې هر 15 ورځې وروسته د تیلو نوي قيمتونه ټاکل کيږي.
له دې په 16م مارچ د پټرولو په بيعه کې هیڅ بدلون نه وو شوی، د يو ليټر پټرولو بيعه 279.75 روپۍ په ځای ساتل شوې وه او ډيزل 1.77 روپۍ ارزان کړل شوي وو.
خو له دغې وړاندې د مارچ په لومړۍ نېټه پټرول څلور روپۍ او 13 پېسې ګران کړل شوي او د ډیزلو بيعه په ځای ساتل شوې وه.
د اقتصاد پوهانو په خبره د تیلو ګرانېدو سره هر ډول توکي ګرانيږي.
سوات کې د غیرت په نوم ښځه او سړی وژل شوی
د خېبرپښتونخوا سېلګرۍ سيمې سوات کې يوه ښځه او سړی د غيرت په نوم وژل شوي دي. پوليس پېښه تصدیق کړې، د پېښې مقدمه یې درج کړې او دعوه یې کړې، وژونکي تورن کسان یې نيولي دي.
یاده پېښه د سوات د کانجو تاڼې په حدود کې د ګل/ دوشنبې په مازيګر شوې ده.
د کانجو تاڼې پوليس محرر عمرعلي وي او اې ډيوه ته وویل، "ښځې او سړي په يو هوټل کې ډوډۍ خوړه، د ښځې مخکيني خاوند او ورور راغلي، په دوی یې ډزې کړي او په ځای یې وژلي دي".
وي او اې ډيوه سره په خبرو کې نوموړي ووويل، "ډزې کوونکي کسان نيول شوي، اله قتل يا تماچې ترې ترلاسه کړل شوي او مقدمه پرې درج شوې ده".
هغه وویل، د ابتدايي معلوماتو ترمخه، مقتولين او تورن قاتلان د سوات په خواجه اباد پاڼړ او حاجي باباد کې اوسېدل.
د سرچینو ترمخه، "دغه ښځه د وړاندې نه واده وه، بچي یې هم وو".
عمرعلي د پېښې د مقدمې (اېف آی آر) کاپي وي او اې ډیوه سره شريکه کړې ده.
د مقدمې ترمخه، "د وژل شوي هلک ابوزر او وژل شوې ښځې دواړو يو بل سره ناجايزه تعلقات وو، څه موده وژل شوې ښځه د دغه تن سره د کوره وتلې، تورن قاتلان پسې ګرځېدل، نن يې پرې په کانجو ډېرۍ علاقه کې په داسې وخت ډزې کړي چې دوی په يوهوټل کې ډوډۍ خوړله".
پوليس وايي، "دا د غېرت په نوم وژنه ده".
پاکستان کې وخت په وخت د غيرت په نوم وژنو پېښې کيږي.
د بشري حقونو د څار نړیوال سازمان هیومن رایټس واچ د روان کال جنورۍ په میاشت کې ويلي وو، پاکستان کې د يوې اندازې له مخې هر کال د غیرت په نوم نزدې 1000 ښځې وژل کیږي او د ښځو او نجونو پرضد د تشدد پېښې ټول پاکستان کې یوه سنګینه مسله ده.
د سازمان ترمخه، پاکستان کې غربت، ګرانۍ او بې روزګارۍ د لکونو خلکو د روغتیا، خوراک او د ژوند د مناسب معیار حق اغېزمن کړی دی.
د بشري حقونو د خپلواکه تنظيم ايچ آر سي پي هم ويلي، په پاکستان کې هر کال د 1000 نه زياتې ښځې د غيرت په نوم وژل کیږي او د نړیوال اقتصادي فورم د کال 2023م د ګلوبل جېنډر ګېپ یا صنفي برابرۍ کې د فاصلې، شمېرې ښیي چې پاکستان د صنفي برابرۍ په لحاظ د 146 هيوادونو په فهرست کې په 142م نمبر ولاړ دی.
د سعودي بهرنیو چارو وزیر نن او د ایران صدر راتلونکې اونۍ پاکستان ته رسېږي
واشنګټن - په منځني ختیځ کې د زیاتېدونکي تاوتریخوالي او د اسرایل-ایران ترمنځ تازه شخړې پر وخت د سعودي د بهرنیو چارو وزیر فېصل بن فرحان بن عبدالله نن او د ایران صدر ابراهیم رییسي د اپریل په ۲۲مه اسلام اباد ته رسېږي.
د پاکستان حکومتي رېډیو خبر ورکړی چې د سعودي وزیر به نن اسلام اباد ته سفر کوي.
پاکستان ته د ایراني ولسمشر سفر:
په پاکستان کې د انګرېزي ژبې ورځپاڼې دې نیوز د خارجه چارو د وزارت او په اسلام اباد کې د ایران د سفارت له خولې لیکلي چې د ایران صدر ابراهیم رییسي به هم اسلام اباد ته په راتلونکې اونۍ کې دوه ورځنی سفر کوي.
ورځپاڼې د هغه د سفر نېټه د اپرېل ۲۲مه ښودلې ده.
دا به د ایران او اسرایلو ترمنځ له تازه لانجې وروسته بهر ته د ایراني ولسمشر لومړنی سفر وي.
ایران د شنبې یا خالي په ورځ په اسرایلو باندې د ډرون بریدونه وکړل.
دغه ډول ابراهیم ریسي به په پاکستان کې د وزیر اعظم په توګه د شهباز شریف له ټاکل کېدو وروسته د بهرني هېواد لومړی مشر وي چې له پاکستان څخه لیدنه کوي.
د ایران سفارت دې نیوز ورځپاڼې ته د اتوار یا یکشنبې په ماښام ویلي، چې دغه ټاکل شوی سفر به په رسمي توګه د اسلام اباد او تهران لخوا اعلان شي خو له اسلام اباد څخه د ولسمشر ابراهیم ریسي لیدنه حتمي ده.
د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت هم دغه لیدنه تایید کړې ده.
ډان ورځپاڼې لیکلي چې پاکستان ته د ایراني ولسمشر دغه سفر د دواړو هېوادونو ترمنځ د اړیکو د رغولو لپاره ترسره کېږي کومې چې په جنورۍ کې په یو او بل باندې د توغندیو له ویشتلو سره خرابې شوې وي.
سرچینې وايي، د ولسمشر ریسي د سفر په اجندا کې دوه اړخیزې اړیکې، امنیتي همکارۍ، د ګازو نل لیکه او ممکن د ازادې سوداګرۍ تړون شامل وي.
دغه ډول خبر زیاتوي، چې دواړه خواوې به د ایراني ولسمشر په دې لیدنه کې د افغانستان او فلسطین د حالاتو په ګډون په سیمیزو او نړیوالو مسلو باندې خبرې وکړي.
پاکستان ته د سعودي عرب د بهرنیو چارو د وزیر سفر:
د پاکستان د بهرنيو چارو وزارت ویلي، د سعودي عرب د بهرنيو چارو وزير شهزاده فېصل بن فرحان په پلاوي کې به ورسره د سعودي عرب د اوبو او کرکيلې، د صنعوتونو او معدنياتو وزيران، د پانګونو مرستيال وزير، د سعودي د ځانګړې کمېټۍ مشر او د توانايۍ د وزارت لوړ پوړي چارواکي مل وي.
ويل شوي، دغه سفر د وزيراعظم شهباز شریف د سعودي عرب د وروستي سفر چې پکې یې د وليعهد او سعودي عرب د وزيراعظم شهزاد محمد بن سلمان سره ليدلي، او په دوه اړخيزه اقتصادي مرستو سېوا کولو یې ورسره خبرې شوې وې، د هغې سفر او خبرو کړۍ ده.
د بهرنيو چارو وزارت تمه څرګنده کړې، د سعودي عرب پلاوی به د صدر، وزيراعظم، بهرنيو چارو او نورو وزارتونو په ګډون د پوځي مشر او ځانګړو پانګونو د سهولت کارۍ کونسل سره هم وويني.
ويل شوي، د دې سفر هدف دوه اړخيزه مرستو سېوا کولو او خپلمنځي ګټوره اقتصادي شراکت داري متحرک کول دي.
ناقدين وايي، په وروستيو کلونو کې پاکستان کې په دولتي کچه د سعودي عرب د پانګونو دعوې کړې خو نتيجې یې مخې ته نه دي راغلي. د سعودي عرب لوړ پوړی پلاوی په داسې وخت کې د پاکستان سفر کوي چې ايران د اتوار په ورځ په اسرايل د ډرون او ميزايلو برید کړی دی.
څيړونکي وايي، په مينځني ختيځ کې سېوا کېدونکی کړکېچ به د سعودي عرب او پاکستان د خبرو مهمه موضوع وي. ايران د پاکستان سره 900 کلوميټره پوله لري.
اسرایل ویلي، ايران د اتوار په ورځ په اسرايل 320 ډرون او ميزايلې داغلي، خو د امریکې او نورو هیوادونو په ملاتړ یې 99 فيصده راغورځولي دي.
د نړۍ اووه شته منو هيوادونو جي-7 هيوادونو ويلي، "ايران په سيمه کې د بې ثباتۍ او قابو نه بهر شخړې د خطرې دپاره بل ګام پورته کړی دی، بايد د دې نه ډډه وشي". د اسرايل د دفاعي ځواکونو وياند لفټننټ کرنل پيټر لرنر سي اېن اېن ته ویلي، "ايران په بريد کې ناکامه شوی دی".
لرنر ويلي، تهران پوځي اډه په نخښه کړې د کوم په اړه چې ايران وايي، دغه اډه د اپرېل په لومړۍ نېټه د شام په پلازمينه دمشق کې د ايران په سفارتخانه د بريد دپاره کارېدلې او دوه ايراني جرنېلان پکې وژل شوي وو.
هغه زیاته کړې، د شپې په هوايي بريد کې کوم تاوان نه دی اوښتی.
او د امریکې د سپينې ماڼۍ د ملي امنيت وياند جان کربي سي اېن اېن ته ويلي، زیاتره ميزايلې او ډرون د ايران څخه داغل شوي دي، او ايران چې څه کړي دي دا یې د نړيوالو فضايي حدودو سرغړونه کړې ده.
په اسرايل داغل شوو ميزايلو کې ځينې په اسرايل کې غورځېدلي خو زيات یې د رسېدو نه وړاندې په هوا کې ويشتل شوي او غورځول شوي وو.
چارواکو ويلي، په اسرايل کې يواځې يوه عرب اسرايلي جينۍ په ټکړو د لګېدو څخه ژوبله شوې ده.
کربي د ايران لخوا داغل شوو ډرون او ميزايلو راغورځول پوځي کاميابي بللې او زياته کړې یې ده په اسرايل یې ډېر کم تاوان اړولی دی.
ايران د اتوار په ورځ اسرايل او امریکې ته خبرداری ورکړی که د اسرايل د خاورې نه ځوابي کارروايي وشوه د ایران ځواب به هم ډېر غټ وي. ايران ويلي، په اسرايل یې حمله ختمه کړې خو لرنر ويلي، "ضروري نه ده چې مونږ د دوی خبره ومنو".
جان کربي ویلي، امريکې د ايران په ډرون او میزايلو غورځولو کې د اسرايل مرسته کړې خو ورسره یې ويلي، په ايران حمله کې به برخه هم نه اخلي.
د اسرايل وزیراعظم بين يامين نېتن ياهو د ایران حملې ته د جواب ويلو دپاره د خپلې جنګي کابينې غونډه بللې او په ټولنيزو رسنیو یې ویلي، "مونږ حمله ودرولې، مونږ په شا تمبولې او مونږ به په شريکه ګټه کوو".
رپورټ: په اسرايلو د ايران د حملې له امله د ايشيا د ونډو بازارونه غورځېدلي
رویټرز خبري ادارې ويلي، په منځني ختیځ کې د ایران او اسرایلو ترمنځه د تاوتریخوالي له امله د ونډو ایشیایي بازارونه هم غورځېدلي او د سرو زرو په بیې هم زیاتې شوې دي.
اقتصادی پوهان وایي، که جګړه جوړيږي او اوږديري نو له دې سره به د تېلو سپلايي هم اغېزمنه شي او د پاکستان اقتصاد ته به هم زيان ورسي او ګرانۍ به ورسره زیاته شي.
د رويټرز د خبر ترمخه، په اسرایل د ایران له برید وروسته په ایشیایی ونډو بازار کې ويره خپره شوې او مارکيټونه په ښکته راغلي دي.
د رپورټ ترمخه د جاپان د ونډو بازار يو فیصد، د اسټریلیا د ونډو بازار 0.05 فیصده، هانګ کانګ سټاک مارکيټ 0.63، سویلي کوریا، هند، سنګاپور او بنګله دېش ونډو بازارونه هم یو فیصد غورځېدلي دي.
اقتصادی پوهان وایی د دې زیات اثر د منځني ختیځ په هیوادونو شوی دی.
د ونډو بازار اقتصاد پوه شهريار بټ وايي، "ایشیایي مارکېټونه زيات غورځېدلي دي، په خصوصي توګه سعودی عرب، متحده عرب امارات او د یمن سټاک مارکيټونه کرېش شوي يا غورځېدلي دي، نن سهار چی کله کاروبارونه روان شو، د هانګ کانګ مارکيټ کې 900 درجې کمی لیدل شوی، جاپان چې تر ټولو پياوړی مارکيټ دی نزدې 300 درجې ټيټ شوی وو، په مجموعي توګه منفي تاثر ليدل کيږي او سوداګر هڅې کوي چې خپل شېرز خرڅ کړي".
د رویټرز ترمخه، د جنګ د اثراتو له وجې د سرو زرو بیعې هم زیاتې شوي او د یو اونس بيعه 2400 ډالره ته رسېدلی، هم دغه رنګه په نړیوال مارکيټ کې برینټ کروډ ايیل 90 ډالر 68 سینټ يو بېرل ته رسيدلي، ډبلیو ټي آی بيعه د 1.1 فیصدي اضافې وروسته 85 ډالره او 98 سینټه يو بېرل اضافه شوې ده.
اقتصاد پوهان وايي، پاکستان هم د ضرورت زیاته برخه د بهر هيوادونو څخه درآمد کوي او د دې اثر به د پاکستان په اقتصاد او ګرانۍ پرېووځي.
اقتصاد پوه سجاد احمد وايي، "چونکې د پاکستان غیر ملکي زرمبادله ذخیره کمه ده او د تېلو د زیاتو قیمتونو له وجې د پاکستان نه غیر ملکې زرمبادله بهر ته ځي بله دا چې په ګرانۍ کې د تیلو زیاتو قیمتونه زیات اثر لري نو د منځني ختیځ د تناو له وجې د پاکستان معیشت هم متاثره کېدی شي".
د اقتصاد پوهانو په خبره، د ایران او نورو تیل پیداکوونکو هیوادونو د تیلو جهازونه د خلیج فارس نه تیریږی نو دې سره د خام تیلو په ترسیل اغېزې امکان لري.
د پوهانو په وینا د پاکستان او ايران تر منځه د ګېس پایپ لاین د لګولو کار د وړاندې نه د ځنډ ښکار دی او دا معاهده سرته رسېدل ناممکنه ښکاري او که دا جنګ اوږد شي نو د پاکستان معیشت ته به په خپلو پښو ودرېدل ګران شي.
شهریار بټ وايي، "د پاکستان معیشت د اوکراین او روس د جنګ له وجې نقصان بیا موندلی او په نړیواله کچه د دې جنګ اثر به په تیلو او خوراکي توکيو پرېووځي او چې څومره زر کېدی شي دا جنګ ختم شی نو د پاکستان پشمول د نړۍ د نورو هيوادونو دپاره به دا بهتره وي".
په نړيواله منډۍ کې د تیلو د قیمتونو د زیاتوالي له امله پاکستاني مطبوعاتو خبر ورکړی، سبا د اپرېل د 16 نیټې څخه سبا له پاکستان د پټرولو په بیعو کې 2.5 روپۍ او ډیزلو قیمتونو کې 8 روپۍ لیټر اضافه وکړل شي.
Forum