په افغانستان کې د واکمنو طالبانو د کورنيو چارو د وزارت مرستیال محمد نبي عمري د پاکستان حکومت او تحریک طالبان پاکستان (ټي ټي پي) ته مشوره ورکړې، "په خپل مينځ کې سره جوړ شئ مذاکرات وکړئ او روغه جوړه وکړئ".
محمد نبي عمري دغه خبره د نهې- سه شنبې په ورځ په خوست کې راجوړې يوې غونډې ته په وينا کې کړې ده. د عمري د وينا ويډيو طلوع نيوز په اېکس (پخواني ټويټر) خپره کړې ده، نوموړی پکې د ټي ټي پي د نوم اخستو پرته وايي:
"یوه مشوره به ورکړو د پاکستان ته هم، او هغه وروڼه چې د دوی سره جنګيږي هغوی ته هم، چې جنګونه او انقلابونه مونږ ليدلي دي، جنګونه او انقلابونه کونډې پېدا کوي، يتيمان پېدا کوي، وطن ورانوي، اقتصاد ختموي، نظام تباه کوي، په خپل مينځ کې سره جوړ شئ مذاکرات وکړئ روغه جوړه وکړئ".
د پاکستان د حکومت او ټي ټي پي لخوا د طالبانو د کورنیو چارو وزارت مرستيال وزير بيان ته سمدستي غبرګون نه دی ویل شوی.
محمد نبي عمري ويلي، د خپلې تجربې په بنياد وايي چې "د پاکستان پوځ که لس ميلينه هم شي دغه جګړه نه شي ګټلی" او ټي ټي ټي پي ته هم وايي، "که دغه جګړې ته جهاد يا جنګ وايي، که سل کاله وجنګيږې د خپل نظام خلاف، او ته دا فکر وکړې چې زه به وزير داخله او وزیر دفاع يم، مونږ دې څه کوو خو دلته مشکل مونږ ته دی بڅرکي د دغې اور مونږ ته راځي".
د پاکستان په افغانستان کې عمليات
د طالبانو د کورنيو چارو د وزارت مرستیال دغه خبرې په داسې وخت کې کړي چې پاکستان د مارچ په 18مه د افغانستان په پکتيکا او خوست کې د جنګي الوتکو د لارې د ترهګرو په نخښه کولو دعوه کړې خو طالبانو دغه بريدونه غندلي او ویلي يې وو، په بريدونو کې اتنه تنه ښځې او ماشومان وژل شوي وو.
د دغو عملياتو نه دوه ورځې وړاندې په 16م مارچ د افغانستان سره په پوله پرتې د خېبرپښتونخوا د قبايلي ضلعې شمالي وزیرستان په میرعلي سیمه کې د پوځ په یوه پوسته یو ستر خونړی برید شوی، دوه لوړپوړي پوځي افسران او پینځه عسکر پکې وژل شوي وو.
د پاکستان او افغانستان په يو بل تورونه
پاکستان د اوږدې مودې نه تور لګوي په افغانستان کې د طالبانو په واک کې د راتلو وروسته په پاکستان کې ناامني سېوا شوې او دعوه کوي د افغانستان خاوره د پاکستان پرضد د ترهګرۍ دپاره کاريږي، خو طالبان د پاکستان دغه تورونه ردوي.
په 16م مارچ اسلام اباد کې راجوړې شوې یوه مباحثه کې د خبرو په مهال افغانستان لپاره د پاکستان ځانګړي استازي اصف دراني دعوه کړې وه چې د یوې اندازې له مخې دا وخت افغانستان کې د ټي ټي پي د 5000 نه نیولي تر 6000 وسله وال شتون لري او زياته کړې یې وه که دهغوي د کورنیو غړي هم په دې شمېره کې وشمېرل شي نو بیا یې شمیره 70 زرو ته رسیږي.
په 23م مارچ د پاکستان د بهرنیو چارو وزیر ښاغلی اسحاق ډار په برسلز کې د ایټمي توانایۍ په اړه راجوړه شوې غونډه کې له ګډون وروسته لندن کې یو مطبوعاتي کانفرنس ته وینا کې ويلي وو، په افغانستان واکمن د طالبانو حکومت باید د پاکستان په خاوره د افغانستان څخه د ټي ټي پي له لوري د ترسره شوو وروستیو بریدونو غندنه وکړي.
هغه د پاکستان لخوا د افغانستان په خاوره کې د شوو عملیاتو دفاع کړې او ويلي يې وو، پاکستان د افغانستان په خاوره کې د پټو ترهګرو په ضد دغه عملیات د استخباراتي معلوماتو په اساس کړي وو.
په 27م مارچ د پاکستان د دفاع وزير خواجه اصف تور لګولی وو، په "پاکستان کې د ترهګرۍ منبع (سرچینه) په افغانستان کې ده" او کابل د وسله والو د مرکزونو په اړه معلومات لري خو په دې اړه يې څه پرمختګ نه دی کړی او وسله وال په ازاده د پاکستان خلاف فعالیتونه کوي.
او د طالبانو د حکومت وياند ذبيح الله مجاهد د خواجه اصف بيان ته په ځواب کې ويلي وو، ذبيح الله مجاهد ويلي، د پاکستان د دفاع وزير بيان "د خپلې زمه وارۍ نه تېښته ده او د خپلې ناکاميو توجيه کول دي".
د ټي ټي پي سره د پاکستان مذاکرات
په 26م مارچ د خېبرپښتونخوا په شانګله کې په یو ځانمرګي برید کې د پینځو چینایي اينجينيرانو له وژل کېدو وروسته پاکستان بیا تور لګولی وو چې ټي ټي پي او نورې ترهګرې ډلې په افغانستان کې خوندي ځالې لري.
په افغانستان کې واکمنو طالبانو د چينايانو په وژنه افسوس څرګند کړی وو. ټي ټي پي په دغه برید کې لاس لرل رد کړي او دعوه کوي په پاکستان کې موجود دي.
د پاکستان د بهرنیو چارو د دفتر ویاندې ممتاز زهره بلوڅ په 26م مارچ د یو پاکستاني ټي وي "آج" سره په خبرو کې د ټي ټي پي سره د مذاکراتو په اړه ويلي وو، "دا خبره باید واضحه وي چې پاکستان د ټي ټي پي سره هیڅ مذاکرات نه کوي اؤ نه کوم مذاکرات په پام کې لري،دافغانستان اؤ پاکستان ترمنځ کې کومې خبرې کیږي د هغې په ایجنډه کې دا (ټي ټي پي سره مذاکرات) شامل نه دي".
د پاکستان د پخواني وزیراعظم عمران خان (چې دا وخت په جېل کې دی) په حکومت کې د استخباراتي ادارې (آی اېس آی) د پخواني مشر جنرل فېض حميد د مشرۍ لاندې د ټي ټي پي سره په کال 2021م کې په کابل کې مذاکرات پېل شوي او د پاکستان نه څو پلاوي په دغه لړ کې کابل ته تللي وو خو د کال 2022م په نومبر کې ټي ټي پي د پاکستان د حکومت سره کړې ډز بندي ختمه کړې او بريدونه يې پېل کړي وو.
د پاکستان مخکيني نګران وزیراعظم انوار الحق کاکړ د تېر کال 2023م د نومبر په میاشت کې له ټي ټي پي سره د مذاکراتو په اړه ويلي وو، له ټي ټي پي سره "د مذاکراتو نه قطعاً انکار نه کوو، خو که هغه د رياست (پاکستان) سره سنجيده مذاکرات کوي نو لومړی به هغوی په غېر مشروط ډول وسله غورځوي. د هغې وروسته به بیا مذاکرات کیږي که د هغو خيال وي چې د ټوپک په زور به یې حکومت په مذاکراتو مجبوره کړي نو دا غلط فهمي دې لرې کړي ".
Forum